Page 79 -

โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว

69

เครื่องมือ translational shear plate ค่อนข้างยากที่จะท างานโดยใช้มือออกแรงดึง

ทั้งนี้เพราะว่าต้องการแรงกระท าในแนวระดับมีค่าสูง ขึ้นอยู่กับพื้นที่สัมผัสและโหลด

กระท าในแนวดิ่ง โดยที่แรงเฉือนจะถูกกระท าเพียงทิศทางเดียวเท่านั้น
เครื่องมือ cone penetrometer รูป 3.17 (จ) ไม่ใช่เครื่องมือที่ใช้วัดความเชื่อมแน่น

ของดิน และมุมเสียดทานภายในของดิน แต่เป็นเครื่องมือใช้วัดค่าแรงกดในการแทงทะลุ

ดิน สัมพันธ์กับค่าความลึกในการแทงทะลุ หาค่าได้จากค่าแรงกดที่ใช้ในการแทงทะลุ

หารด้วยพื้นที่ฐาน cone จะได้ค่า cone index [CI] ที่ต าแหน่งความลึกต่างๆ กัน ตาม
ชนิดดินชนิดต่างๆ กัน

เครื่องมือ shear vane รูป 3.17 (ง) ท างานโดยใช้หลักการของ grouser type blades

ไม่ค านึงถึงผลของการเปลี่ยนแปลงค่าความดันในแนวตั้งฉากที่มีผลต่อระนาบการเฉือนของ

ดิน ดังนั้นเครื่องมือชนิดนี้เหมาะที่จะใช้กับดินที่มีผลเนื่องจากความเสียดทานน้อย
(frictionless soil) เช่นดินเหนียวเปียก (wet clay) การใช้เครื่องมือนี้ท าได้รวดเร็ว

3.6 การวิบัติของดิน (soil failure)
3.6.1 การวิบัติของดินภายใต้เงื่อนไขการให้โหลดกระท าในลักษณะ quasi - static

เมื่อพิจารณากราฟความสัมพันธ์ระหว่างค่าความเค้นในแนวดิ่ง (vertical stress)

และค่าความเครียดในแนวแกน (axial strain) การทดสอบการออกแรงกดตัวอย่างดินโดย
เครื่องมือทดสอบ triaxial เมื่อพิจารณาลักษณะการวิบัติของตัวอย่างดิน ลักษณะการไหล

แบบพลาสติก (plastic flow) จะถูกพิจารณาเมื่อค่าความเค้นในแนวดิ่งมีค่าคงที่เมื่อถึง

ค่าสูงสุด ขณะที่ค่าความเครียดในแกนนอนมีค่าเพิ่มมากขึ้น (รูป 3.18 ก) ลักษณะ brittle
failure ถูกพิจารณาเมื่อค่าความเค้นในแนวดิ่งเพิ่มสูงสุดตามค่าความเครียดที่เพิ่มขึ้น และ

ลดต ่าลงในเวลาต่อมา (รูป 3.18 ข) ทั้งนี้จะง่ายขึ้นถ้าจะสังเกตความสัมพันธ์ของกราฟกับ

ลักษณะการวิบัติของดินตัวอย่างในระหว่างการทดสอบ