Page 45 -
P. 45
โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ เฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี
การกําหนดวิสัยทัศน์ พันธกิจ และเป้าหมาย 40
ใจ รวมทั้งสิ่งที่องค์กรต้องการอย่างชัดเจน เมื่อพิจารณาถึงสิ่งเหล่านี้ เราอาจให้คํานิยามได้ว่า
“วิสัยทัศน์ คือ ภาพความสําเร็จที่ต้องการในอนาคตขององค์กร”
รองศาสตราจารย์ อํานาจ ธีระวนิช (2547) ได้ให้ความหมายของวิสัยทัศน์ (vision) พันธกิจ
(mission) และเป้าหมาย (goals) ดังนี้
วิสัยทัศน์ (vision) เป็นจินตนาการที่ผู้ก่อตั้งหรือผู้บริหารระดับสูงต้องการให้องค์กรหรือ
หน่วยงานเป็นไปตามที่คาดหวังไว้ อาจแฝงด้วยอารมณ์ ความรู้สึกของผู้นํา แต่มีเอกลักษณ์ของตนเอง
หรืออาจกล่าวได้ว่าเป็นภาพแห่งความนึกคิดของผู้นําองค์กรที่บ่งบอกถึงความปรารถนาที่ต้องการให้
องค์กรเป็นไปตามสิ่งที่คาดหวังในอนาคต โดยที่ความคาดหวังดังกล่าวเป็นสิ่งที่เป็นไปได้ ดังนั้น
วิสัยทัศน์ที่ดีจึงเป็นผลมาจากความสามารถของผู้นําองค์กรในการพิจารณาเปลี่ยนแปลงสรรพสิ่งต่าง
ๆ ตลอดจนการรู้จักผสมผสานแล้วนําเข้ามาประมวลแนวโน้มและทิศทางการเปลี่ยนแปลงขององค์กร
ได้ เช่น บริษัทไมโครซอฟท์ (Microsoft) ได้มุ่งเน้นคําว่า “สารสนเทศแค่ปลายนิ้ว” (IAFA-
information at your fingertips) บริษัท เฟดเอ็กซ์ (FedEx) ที่ให้คํามั่นสัญญาว่า การส่งพัสดุภัณฑ์
จะต้องมีความรวดเร็วและเชื่อถือได้ เป็นต้น
พันธกิจหรือภารกิจ (mission) คือ ถ้อยแถลงถึงจุดมุ่งหมายขององค์กรที่บ่งบอกถึงสิ่งที่
องค์กรต้องการให้ประสบความสําเร็จในสภาพแวดล้อมภายหน้า เป็นถ้อยแถลงที่ให้ความหมายอย่าง
กว้าง ๆ เกี่ยวกับขอบเขตและการปฏิบัติงานอันเป็นรากฐานขององค์กรที่ทําให้มีความแตกต่างจาก
องค์กรอื่นในลักษณะงานแบบเดียวกัน ผลจากพันธกิจดังกล่าวทําให้เป้าหมายและยุทธศาสตร์ของ
องค์กรมีความแตกต่างจากองค์กรอื่นหรือคู่แข่งขัน ดังนั้นพันธกิจจึงมักบ่งบอกถึงสิ่งที่องค์กรต้องการ
จะทํา (คมนาคม ความงาม สุขภาพ แสวงหากําไร ไม่แสวงหากําไร) ขนาดองค์กร (เล็ก กลาง ใหญ่)
ขอบเขตทางภูมิศาสตร์ (ท้องถิ่น ภาค ประเทศ ระหว่างประเทศหรือทั้งโลก) และจํานวน (หนึ่งหน่วย
หรือหลายหน่วย) การเขียนพันธกิจที่ดีต้องมีลักษณะดังนี้ 1) มีความสมจริง 2) มีลักษณะที่เจาะจง 3)
สอดคล้องกับสภาพแวดล้อม 4) ตั้งอยู่บนความสามารถที่โดดเด่น 5) ต้องสร้างแรงจูงใจให้บุคลากร
สามารถสัมผัสกับผลลัพธ์จากการทํางานของตนเองได้ ตลอดจนรู้สึกว่างานที่ทํามีความสําคัญต่อ
มนุษยชาติ
เป้าหมาย (goals) คือ สถานะในอนาคตที่องค์กรปรารถนาให้บรรลุความสําเร็จ ซึ่งมี
ความสําคัญอยู่ 4 ประการ ได้แก่ 1) ทําให้องค์กรมีความชัดเจนในจุดหมายปลายทางที่ต้องการจะไป
ให้ถึง 2) เป้าหมายที่ชัดเจนนํามาซึ่งการสร้างแรงจูงใจและการให้แนวทางแก่บุคลากรในการดําเนิน
กิจกรรมประจําวัน 3) เป้าหมายเป็นจุดศูนย์รวมของความตั้งใจที่มีต่อความต้องการในอนาคตและ
วิถีทางปฏิบัติที่จะบรรลุความต้องการดังกล่าว 4) เป้าหมายเป็นมาตรฐานเพื่อวัดผลงานอันเกิดจาก
การกําหนดยุทธศาสตร์ (Strategy Formulation)
