Page 43 -
P. 43
โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ เฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี
การกําหนดวิสัยทัศน์ พันธกิจ และเป้าหมาย 38
ภายหลังการตรวจสอบสภาพแวดล้อมในด้านการเมือง เศรษฐกิจ สังคม และเทคโนโลยี
เพื่อให้เห็นแรงผลักดันและแนวโน้มสําคัญที่มีอิทธิพลต่อความสําเร็จหรือความล้มเหลวในการบรรลุ
เป้าหมายขององค์กร และได้ทําการวิเคราะห์แบบสวอต (SWOT analysis) ซึ่งประกอบด้วย จุดแข็ง
จุดอ่อน โอกาส และอุปสรรคขององค์กรเรียบร้อยแล้ว จึงเริ่มกระบวนการที่ผู้บริหารจะต้องกําหนดสิ่ง
ที่องค์กรหรือหน่วยงานต้องการหรือควรจะเป็นในอนาคต ประกอบด้วย วิสัยทัศน์ (vision) พันธกิจ
(mission) และเป้าหมาย (goals) ดังภาพ
วิสัยทัศน์ พันธกิจ เป้าหมาย
รูปที่ 7 วิสัยทัศน์ พันธกิจ และเป้าหมาย
พจนานุกรม ฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ.2542 แปลคําว่า vision คือ วิสัยทัศน์ หมายถึง
การมองการณ์ไกล แปลคําว่า mission คือ ภาระหน้าที่ ภารกิจพิเศษ และให้ความหมายคําว่า goals
หมายถึง บุคคลหรือสิ่งที่ใช้เป็นเป้าแห่งการโจมตีหรือเป็นศูนย์กลางแห่งความใส่ใจหรือสังเกต และให้
อีกความหมายหนึ่งว่า หมายถึง ความมุ่งหมายเจาะจงให้ได้ตามเจตนา เช่น การขายข้าวในปีนี้มี
เป้าหมายให้ได้เกินหกแสนตัน ในขณะที่นักวิชาการอีกหลายท่านได้อธิบายความหมายของคําต่าง ๆ
เหล่านี้ อาทิ
รองศาสตราจารย์ ดร.เสรี พงศ์พิศ (2553) ได้อธิบายว่า วิสัยทัศน์ คือ ภาพแห่งอนาคตใน
อุดมคติที่จินตนาการไว้ เป็นเป้าหมายให้บรรลุ เป็นภาพที่มีองค์ประกอบชัดเจนไม่ใช่ความคิดลอย ๆ
หรือความเพ้อฝัน วิสัยทัศน์ที่ดีเป็นจินตนาการที่บรรจงวาดไว้อย่างประณีตสวยงาม มีพลังสร้างแรง
บันดาลใจให้ผู้คนอยากให้เป็นจริง วิสัยทัศน์ที่ดีและมีพลังเกิดจากความรู้ความเข้าใจในอดีตและ
ปัจจุบัน เป็นฐานให้สามารถสร้างและฉายภาพอนาคตที่โดนใจผู้คน ตอบสนองความรู้สึกนึกคิดและจิต
วิญาณของสังคม ความปรารถนาและความใฝ่ฝัน ความต้องการมีชีวิตที่ดีกว่า วิสัยทัศน์ที่ดีขององค์กร
ก่อให้เกิดประสิทธิภาพในการทํางานของพนักงาน วิสัยทัศน์ที่ดีทางการเมืองทําให้ผู้คนเกิดความ
เชื่อมั่น เชื่อว่าจะเกิดชุมชนมั่งคั่ง สังคมมั่นคง การเขียนวิสัยทัศน์ที่ดีต้องจี้ใจผู้คน เป็นคํา วลี ประโยค
ที่สั้นกระชับ จําง่าย มีพลัง สร้างแรงบันดาลใจให้ผู้คนไม่ใช่เขียนยาวเหมือนวัตถุประสงค์
รองศาสตราจารย์ ดร.พสุ เดชะรินทร์ (2547) อธิบายว่า วิสัยทัศน์ เป็นการมองไปในอนาคต
(future perspective) เป็นสิ่งที่จะบอกถึงสิ่งที่องค์กรอยากจะเป็นในอนาคต เป็นการบอกถึงทิศทาง
การกําหนดยุทธศาสตร์ (Strategy Formulation)