Page 35 -
P. 35
โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ เฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี
การวิเคราะห์องค์กร 30
แข็ง (strengths) และจุดอ่อน (weaknesses) อาจประกอบด้วย บุคลากร งบประมาณ เครื่องมือหรือ
วัสดุอุปกรณ์ต่าง ๆ ระเบียบข้อบังคับในการทํางาน รวมถึงวัฒนธรรมองค์กรหรือค่านิยมในการทํางาน
ด้วย ซึ่งเป็นสิ่งที่ฝังรากลึกมาตั้งแต่ในอดีต โดยเฉพาะในสังคมไทยมักจะมีวัฒนธรรมเกี่ยวกับระบบ
เครือญาติ ระบบศักดินา ระบบเจ้าขุนมูลนาย ระบบพวกพ้อง ระบบอุปถัมภ์ เป็นต้น ส่วน
สภาพแวดล้อมภายนอกองค์กรที่มีการเปลี่ยนแปลงเกิดขึ้นอยู่ตลอดเวลาอาจก่อให้เกิดสิ่งที่เป็นโอกาส
(opportunities) และอุปสรรค (threats) ต่อการดําเนินงานขององค์กร เช่น ความก้าวหน้าด้าน
เทคโนโลยี หรือระบบเศรษฐกิจแบบตลาดเสรีที่เปิดกว้างมากขึ้น ซึ่งก่อให้เกิดความเข้มแข็งหรือโอกาส
แก่องค์กร แต่ในทางตรงกันข้ามสภาพการแข่งขันที่รุนแรงขึ้นหรือภาวะเศรษฐกิจตกต่ําก็อาจเป็น
อุปสรรคที่อาจก่อให้เกิดความหายนะแก่องค์กรได้ ซึ่งยากต่อการคาดการณ์และไม่สามารถควบคุมได้
การวิเคราะห์แบบสวอต (SWOT Analysis) มีเครื่องมือหรือวิธีการวิเคราะห์หลายวิธี เช่น
แบบสอบถาม การสัมภาษณ์ และการประชุมกลุ่ม โดยทําการวิเคราะห์ทีละรายการแล้วทําการเขียน
รายการสภาพแวดล้อมภายในที่เป็นจุดแข็งหลัก สภาพแวดล้อมภายในที่เป็นจุดอ่อนหลัก
สภาพแวดล้อมภายนอกที่เป็นโอกาสหลัก และสภาพแวดล้อมภายนอกที่เป็นอุปสรรคหลัก ตามลําดับ
แล้วจัดทําเป็นตารางสรุป ซึ่งผู้เขียนจะได้นําเสนอตัวอย่างการวิเคราะห์ในหัวข้อลําดับถัดไป
การวิเคราะห์จุดแข็ง จุดอ่อน โอกาส และอุปสรรคของกองทัพอากาศ
ผู้เขียนได้มีโอกาสศึกษาการวิเคราะห์แบบสวอตในระดับองค์กรหรือหน่วยงานของ
กองทัพอากาศไทย เพื่อใช้ในการกําหนดยุทธศาสตร์การพัฒนาระบบการฝึกศึกษาระดับสัญญาบัตร
โดยใช้วิธีการสัมภาษณ์ผู้บริหารในระดับสูงของกองทัพอากาศ จํานวน 23 คน พบว่า จุดแข็ง จุดอ่อน
โอกาส และอุปสรรค มีดังนี้ (สุมิตร สุวรรณ, 2546)
จุดแข็ง
1. กองทัพอากาศเป็นกองทัพที่มีอาวุธยุทโธปกรณ์ทันสมัยและใช้เทคโนโลยีชั้นสูง เช่น
เครื่องบินเอฟ – 16
2. เป็นผู้เชี่ยวชาญทางด้านการบิน เป็นหน่วยหลักในการป้องกันประเทศทางอากาศ และเป็น
องค์กรที่มีศักยภาพในการใช้กําลังทางอากาศ เนื่องจากกําลังทางอากาศมีอํานาจการทะลุทะลวง มีขีด
ความสามารถในการรบสูง มีความแม่นยํา มีความอ่อนตัวในการปรับเปลี่ยนภารกิจจากรุกเป็นรับหรือ
จากรับเป็นรุกได้อย่างรวดเร็ว เป็นกําลังหลักในการตัดสินการแพ้ชนะของสงครามหรือใช้เป็นอันดับ
แรกในการแก้ปัญหาความขัดแย้ง ปฏิบัติภารกิจได้ทั้งการรบและการช่วยเหลือประชาชน ภูมิประเทศ
ไม่เป็นอุปสรรคในการใช้กําลัง และมีความคล่องตัวกว่าเหล่าทัพอื่น ๆ
การกําหนดยุทธศาสตร์ (Strategy Formulation)
