Page 41 -

โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว

การจัดการเทคโนโลยีอุตสาหกรรมเกษตร: กรณีศึกษา
37

คอขวดขึ้นในสายการผลิต คือ ขั้นตอนการคัดแยกสิ่งแปลกปลอมออกจากเมล็ดกาแฟก่อนการคั่ว นอกจากนี้

โรงงานกรณีศึกษายังไม่มีรูปแบบการด าเนินงานในขั้นตอนการคั่วเมล็ดกาแฟที่เหมาะสม งานวิจัยนี้จึงมี
วัตถุประสงค์ในการศึกษาและเปรียบเทียบหาแนวทางในการปรับปรุงประสิทธิภาพการผลิตของสายการผลิตกาแฟ
แบบคั่วบดของโรงงานกรณีศึกษา ส าหรับขั้นตอนการคัดแยกสิ่งแปลกปลอมก่อนการคั่ว และขั้นตอนการคั่ว โดย
การใช้ VSM ในการระบุกิจกรรมสูญเปล่าที่เกิดขึ้นในสายการผลิตเพื่อด าเนินการก าจัดออก และน าเทคนิคการ

จ าลองสถานการณ์ด้วยคอมพิวเตอร์มาใช้เป็นเครื่องมือในการเปรียบเทียบและประเมินผล พร้อมทั้งวิเคราะห์
ผลตอบแทนจากการลงทุน โดยการค านวณมูลค่าปัจจุบันสุทธิ (Net Present Value, NPV) และระยะเวลาคืนทุน
เมื่อปรับคิดมูลค่าปัจจุบันของกระแสเงิน (Discounted payback period) ของโครงการ เพื่อให้สามารถระบุแนว
ทางการปรับปรุงประสิทธิภาพการผลิตที่เหมาะสมที่สุด

ข้อมูลพื้นฐานของโรงงานกรณีศึกษา

ผลิตภัณฑ์หลักของโรงงานกรณีศึกษาแบ่งออกเป็น 2 ชนิดหลัก คือ (1) ผลิตภัณฑ์ชนิด Z ซึ่งแบ่งย่อย
ออกเป็นอีก 3 ประเภท ได้แก่ ผลิตภัณฑ์กาแฟคั่วแบบเมล็ดบรรจุถุง ผลิตภัณฑ์กาแฟคั่วแบบบดบรรจุถุง และ
ผลิตภัณฑ์กาแฟคั่วแบบบดบรรจุซอง และ (2) ผลิตภัณฑ์ชนิด T เป็นผลิตภัณฑ์กาแฟคั่วแบบบดบรรจุกระป๋อง
กระบวนการผลิตกาแฟแบบคั่วบดของโรงงานกรณีศึกษา สามารถแสดงได้ดังภาพที่ 1

เมล็ดกาแฟ

คัดขนาด (Grading)

คัดแยกสิ่งแปลกปลอมก่อนคั่ว (Sorting before Roasting)

ผสมและคั่ว (Mixing and Roasting)

คัดแยกสิ่งแปลกปลอมโดยคร่าวก่อนบรรจุ (Sorting before Packing)

บรรจุถุง (Packing) บด (Grinding)

กาแฟคั่วแบบเมล็ดบรรจุถุง บรรจุซอง/ถุง (Packing) ทิ้งไว้ 1 คืน (Degasing)
(ผลิตภัณฑ์ชนิด Z)

กาแฟคั่วแบบบดบรรจุซอง/ถุง บรรจุกระป๋อง (Packing)
(ผลิตภัณฑ์ชนิด Z)

กาแฟคั่วแบบบดบรรจุกระป๋อง
(ผลิตภัณฑ์ชนิด T)

ภาพที่ 1 กระบวนการผลิตกาแฟแบบคั่วบดของโรงงานกรณีศึกษา

ภาควิชาเทคโนโลยีอุตสาหกรรมเกษตร คณะอุตสาหกรรมเกษตร มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์