Page 35 -

โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว

4.3 ในระยะที่ข้าวโพดออกดอกตัวผู้และตัวเมีย หรือระยะการผสมเกสร เตรียมคัดเลือกต้นที่ดีในซ้ าที่

4 และคลุมดอกตัวผู้และดอกตัวเมียไว้เพื่อการผสมเกสรหลังจากที่ท าการประเมินลักษณะที่ดีต่างๆ รวมทั้ง
ศักยภาพผลผลิตของแต่ละแถว ในซ้ าที่ 1 2 และ 3

4.4 ในขณะที่รอการผสมเกสรในซ้ าที่ 4 ท าการประเมินลักษณะที่ดีต่างๆ รวมทั้งศักยภาพผลผลิตของ

แต่ละแถว ในซ้ าที่ 1 2 และ 3 ท าการคัดเลือกแถวที่มีลักษณะดีในแต่ละซ้ า แล้วเลือกแถวที่มีลักษณะดีตรงกันทั้ง
3 ซ้ า (อาจใช้หลักการร้อยละ 10 ของจ านวนทั้งหมด)

4.5 เมื่อได้ข้อมูลแถวหรือสายพันธุ์ที่ได้รับการคัดเลือกแล้ว ก็ด าเนินการท าเครื่องหมายแถวเหล่านั้นใน
ซ้ าที่ 4 แล้วด าเนินการผสมเกสรระหว่างสายพันธุ์ที่ได้รับการเลือกคัดเหล่านั้น

4.6 ในตอนเก็บเกี่ยว คัดเลือกเอาเฉพาะฝักที่ดีที่ได้รับการผสมเกสรไว้ อาจมีจ านวน 200 ฝัก และ

กะเทาะเมล็ดแยกแต่ละฝักไว้ปลูกทดสอบในฤดูถัดไป นับเป็นการครบรอบที่ 1 ของการคัดเลือกแบบนี้
4.7 การด าเนินงานในรอบการคัดเลือกที่ 2 เป็นไปตามขั้นตอนเหมือนในรอบแรกทุกประการ อนึ่ง

อาจเลี่ยงการผสมเกสรในซ้ าที่ 4 ได้ หากมีพื้นที่ปลูกแยกส่วนไกลออกไปที่เรียกว่า เป็นแปลง isolation ซึ่งอาจ
ปลูกหลังแปลง 3 ซ้ า หนึ่งสัปดาห์ และสามารถใช้ข้อมูลสายพันธุ์ที่ได้รับการคัดเลือกส าหรับตัดเกสรตัวผู้ของสาย

พันธุ์ที่ไม่ได้รับการเลือกคัด การผสมเกสรก็จะเกิดขึ้นระหว่างแถวที่ดีเท่านั้น

ภาพที่ 5.4 แสดงการคัดเลือกแบบฝักต่อแถวต่อฝัก

34