Page 13 -
P. 13
โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
3
ปรับตัวเขากับสภาพแวดลอมไดพอสมควร นอกจากนั้นในป 2534 ไดมีการประชุมสัมมนาเชิง
ปฏิบัติการกําหนดนโยบายแผนพัฒนาการปรับปรุงพันธุโคเนื้อโคนมของประเทศ ซึ่งที่ประชุมไดสรุปไว
วา พันธุโคนมที่จะเลี้ยงเห็นควรใหใชโคนมพันธุ ขาว ดํา หรือ พันธุโฮลสไตนฟรีเชี่ยนเปนหลักในการ
ปรับปรุงพันธุโดยไดแบงเกษตรกรออกเปน 2 กลุม คือ กลุมที่เริ่มเลี้ยงโคนมใหมเห็นควรใหเลี้ยงโคนม
ลูกผสม ขาว ดํา 50 – 75 % และกลุมเกษตรกรที่มีประสบการณใหเลี้ยงโคนมพันธุ ขาว ดํา ยกระดับ
สายเลือดขึ้นไปเรื่อย ๆจนเรียกวาโคนม พันธุ ไทยฟรีเชี่ยน ( Thai Friesian )
โคนมพันธุโฮลสไตน
เปนโคนมพันธุที่กรมปศุสัตวไดคัดเลือกใหเปนพันธุหลักในการปรับปรุงพันธุโคนมของประเทศ
โคพันธุนี้มีถิ่นกําเนิดในประเทศเนเธอรแลนด ซึ่งอยูในทวีปยุโรป สําหรับโคพันธุนี้ในทวีปยุโรปมัก
นิยมเรียกวาพันธุฟรีเชี่ยน ( Friesian ) ซึ่งชื่อนี้สอดคลองกับเมืองฟรีแลนด ( Friesland ) ซึ่งอยูทางตอน
เหนือของเนเธอรแลนด แตในทวีปอเมริกาเหนือโดยเฉพาะประเทศสหรัฐอเมริกา และ แคนาดา
เรียกโคนมพันธุนี้วาพันธุโฮลสไตน ( Holstein ) ซึ่งคาดวาเรียกตามชื่อรัฐ Holstein ซึ่งอยูในประเทศ
เยอรมัน แตสําหรับประเทศไทยรวมทั้งหลาย ๆ ประเทศไดมีการนําเขาน้ําเชื้อและตัวโคจากประเทศใน
ยุโรป , สหรัฐอเมริกา และ แคนาดา จึงมีการเรียกโคพันธุนี้รวมวาพันธุโฮลสไตนฟรีเชี่ยน ( Holstein
Friesian ) โคพันธุนี้มีขนาดใหญเพศผูหนัก 800 – 1,000 กิโลกรัม เพศเมียน้ําหนัก 500 – 800 กิโลกรัม
ผลิตน้ํานมเฉลี่ย 6,000 – 7,000 กิโลกรัม ตอ ระยะการใหนม มีนิสัยคอนขางเชื่อง รีดนมงายไมเตะ
หรือ อั้นน้ํานม
โคนมพันธุโฮลสไตน สวนใหญมีสีขาวดํา โดยสีขาว หรือ ดํา จะมากหรือนอยกวาก็ได จึงมัก
เรียกชื่องายๆ วาโคนมพันธุขาวดํา ( Black & White Holstein ) แตจริง ๆ แลวโคนมพันธุโฮลสไตน ยังมีสี
ขาวแดงอีกกลุมหนึ่งซึ่งมักเรียกวา Red & White Holstein แตลักษณะสีขาวดําเปนลักษณะยีนเดน
( Dominant Gene ) สวนลักษณะสีขาวแดงเปนยีนดอย ( Recessive Gene ) ซึ่งเมื่อใชน้ําเชื้อขาวดํา ผสม
กับ แมโคขาวแดง ลูกที่ไดสมมุติชื่อ จารุณี จะเปนสีขาวดําอยางเดียว แตก็มียีนขาวแดงซอนอยู ตอมา
ถาใชน้ําเชื้อจากพอขาวแดงมาผสมกับแมโคจารุณี ลูกที่ไดก็มีโอกาสที่จะไดทั้งสีขาวแดง หรือ สีขาวดํา
ขึ้นกับโอกาสที่ไขและน้ําเชื้อสีขาวดํา หรือ สีขาวแดงจะมาผสมกัน
พันธุโคนมที่นิยมเลี้ยงในประเทศไทย
1. พันธุไทยฟรีเชี่ยน ( Thai Friesian ) หรือเกษตรกรทั่วไปมักเรียกวา “ โคเลือดสูง ” หมายถึง
โคนมลูกผสมที่มีเลือดโคนมพันธุโฮลสไตนฟรีเชี่ยนมากกวา 75 % ปจจุบันเกษตรกรเลี้ยงกันมากใน
จังหวัดสระบุรี , นครราชสีมา , ลพบุรี และ ราชบุรี รวมทั้งจังหวัดอื่น ๆ โคพันธุนี้ใหผลผลิตน้ํานม
คอนขางสูง จากขอมูลสําหรับฟารมที่มีการจัดการดานอาหารอยางเหมาะสมใหผลผลิตน้ํานมเฉลี่ย
ประมาณ 4,000 – 5,000 กิโลกรัม ตอ ระยะการใหนม หรือ ผลผลิตน้ํานมในระยะใหนมสูง ( peak )
หลังคลอดไมต่ํากวา 15 กิโลกรัม โคพันธุนี้เหมาะสําหรับเกษตรกรที่มีประสบการณในการเลี้ยงโคนม