Page 38 -
P. 38

20                                                                                                                                                                                           21

                                                                ิ
                                  ื
                                                                          ิ
                     โครงการหนังสออเล็กทรอนกสด้านการเกษตร เฉลมพระเกียรตพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
                                    ิ
                                             ิ
                                               ์
                                                                                                                                                                                                             ้
                                                                                                                                                              ู
                                                                                                                                   ู
                                                                                                                                   ่
                                                                                                                                                   ั
                 เสรีภาพในการทำการประมง เพราะถือว่าสัตว์น้ำนั้นอยู่ในเขตทะเลหลวง ซึ่งเป็นห้วงน้ำที่อยู่เขตไหล่               นำไปสการวางแผนการจดการอย่างบรณาการ โดยรูปแบบการใช้ประโยชน์ของทรัพยากรตอง
                                                                                                                                                                        ี
                 ทวีปนั้นเอง                                                                                                 สอดคล้องกับคุณลักษณะของแหล่งทรัพยากร อกทั้งต้องเชื่อมโยงคุณค่าและความสำคัญของ
                                                                                                                             ทรัพยากรในระบบนิเวศนั้น ๆ เพอรักษาสมดุลทางธรรมชาติและอนุรักษ์ให้ระบบนิเวศยังคงความ
                                                                                                                                                         ื่
                        5.6 ทะเลหลวง (High Seas)                                                                             อดมสมบูรณสบไป ดังนั้นเพอให้ง่ายต่อการจำแนกการนำมาใช้ประโยชน์ ทรพยากรทางทะเลและ
                                                                                                                              ุ
                                                                                                                                                     ื่
                                                                                                                                                                                              ั
                                                                                                                                        ์
                                                                                                                                         ื
                        ทะเลหลวง หรอ นานน้ำสากล หมายถึง ทุกส่วนของทะเลที่มิได้อยู่ในเขตเศรษฐกิจจำเพาะ                        ชายฝั่งจึงแบ่งออกเป็น 2 ประเภท ได้แก่ ทรัพยากรที่ไม่มีชีวิต และทรัพยากรที่มีชีวิต
                                        ่
                                    ื
                                                                  ื้
                 ทะเลอาณาเขต และน่านน้ำภายในของรัฐ ทะเลหลวงเป็นพนที่ที่ไม่มีรัฐใดสามารถเข้ามาอางเอาส่วน
                                                                                           ้
                 หนึ่งส่วนใดของทะเลหลวงมาอยู่ในอธิปไตยของตนได้ เป็นพนที่เปิดเสรีให้แก่รัฐทั้งปวง ทั้งที่เป็นรัฐ                     6.1 ทรัพยากรที่ไม่มีชีวิต
                                                                   ื้
                 ชายฝั่งหรือรัฐไร้ชายฝั่งทะเล เข้าใช้ประโยชน์ได้ภายใต้เงื่อนไขที่ระบุไว้ในอนุสัญญาฯ และกฎหมาย                       บริเวณทะเลและชายฝั่งทรัพยากรที่ไม่มีชีวิต ได้แก่ ดิน น้ำ แร่ธาตุ และแหล่งพลังงาน โดย
                                                   ิ
                                                                        ิ
                 ระหว่างประเทศ เช่น เสรีภาพในการเดนเรือ เสรีภาพในการบน เสรีภาพในการทำการประมง                                ทรัพยากรเหล่านี้ เป็นแหล่งที่อยู่อาศัย ที่ยึดเกาะของสิ่งมีชีวิต และยังสามารถเป็นแหล่งวัสดุก่อสร้าง
                 เสรีภาพในการวางสายเคเบิลและท่อใต้ทะเล การสร้างเกาะเทียม และสิ่งติดตั้งอน ๆ ตลอดจนการทำ                      ทางอุตสาหกรรมและพลังงาน
                                                                                  ื่
                 วิจัยทางวิทยาศาสตร์
                                                                                                                                    6.1.1 ดิน
                                                                                                                                                                 ่
                                                                   ้
                                                         ้
                                                             ้
                        จากการกำหนดอาณาเขตทางทะเลขางตนทำให ประเทศไทย มีอาณาเขตทางทะเล                                               ดิน เป็นทรัพยากรที่ทดแทนได้แตต้องใช้เวลานานมาก โดย ดิน (soil) หมายถึง เทหวัตถุ
                                                                                                                                                                                                    ิ
                                                              ้
                 (maritime zone) ตามอนสญญาสหประชาชาตว่าดวยกฎหมายทะเล ค.ศ. 1982 กว่า 350,000                                  ธรรมชาติที่ปกคลุมผิวโลก เกิดจากการแปลงสภาพหรือสลายตัวของหิน แร่ธาตุและอนทรียวัตถุผสม
                                                          ิ
                                       ุ
                                         ั
                       ิ
                 ตารางกโลเมตร ซึ่งมากกว่า 2 ใน 3 ของอาณาเขตทางบก ที่มีอยู่ประมาณ 513,000 ตารางกิโลเมตร                       คลุกเคล้ากันตามธรรมชาติรวมตัวกันเป็นชั้นบาง ๆ ดินโดยทั่วไปประกอบด้วยแร่ธาตุร้อยละ 35-45
                                                                                                                              ิ
                                                            ั
                 โดยมีความยาวของชายฝั่งทะเล ทั้งฝั่งอาวไทยและอนดามัน รวมถึงช่องแคบมะละกาตอนเหนือ รวม                         อนทรียวัตถุร้อยละ 5 น้ำร้อยละ 25-30 และอากาศร้อยละ 25-30 (สิทธิชัย ตันธนะสฤษดิ์, 2549)
                                                 ่
                                                                                                                                               ื้
                                                                                        ุ
                 ความยาวชายฝั่งทะเลในประเทศไทยทั้งสิ้นกว่า 3,148.23 กิโลเมตร ครอบคลม 23 จังหวัด                              ส่วนดินที่อยู่บริเวณพนท้องทะเลและชายฝั่ง เป็นดินตะกอน (sediment) เกิดจากการทับถมกันของ
                                                                                                                                         ั
                                                                                                                                                    ื้
                                                                                                                                                                                         ั
                                                               ั
                 (ภาพที่ 1.6) ซึ่งประเทศไทยสามารถใช้ประโยชน์จากทรพยากรทางทะเลและชายฝั่งได้ ไม่เฉพาะแต่                       ตะกอนที่ถูกพดพามาจากพนที่บนฝั่ง นอกจากนี้ดินตะกอนเหล่านั้นยังพดพาเอาสารอาหารที่จำเป็น
                                                                                                                                                  ื
                 ในเขตทางทะเลของประเทศเท่านั้น หากยังสามารถใช้ทะเลไปถึงนอกเขตทางทะเลของประเทศด้วย                            ต่อการเจริญเติบโตของพชมาด้วย ดังนั้น ดินตะกอนบริเวณชายฝั่งทะเล โดยเฉพาะบริเวณปากแม่น้ำ
                                                                                                                                                                           ้
                                                                                                                                                                                                  ิ
                                                                                                                                                                                       ่
                                                                                                                                                                                              ิ
                                                                                                                                      ุ
                 (กรมทรัพยากรทางทะเลและชายฝั่ง, 2556) โดยการจัดการทรัพยากรทางทะเลและชายฝั่งที่ถูกต้อง                        จึงมีความอดมสมบูรณ์อย่างมาก ส่งผลให้สภาวะแวดลอมเหมาะสมตอการเจรญเตบโตของแพลงก์-
                                                                 ื่
                 และยั่งยืนต้องอาศัยความร่วมมือร่วมกันระหว่างประเทศเพอกำหนดมาตรการในการอนุรักษ์และการ                        ตอนพืชและสาหร่ายทะเล นอกจากนี้เนื้อดินและโครงสร้างของดินบริเวณพื้นท้องทะเลในแต่ละพื้นที่มี
                 จัดการทรัพยากรทั้งที่มีชีวิตและไม่มีชีวิตในท้องทะเล และจำเปนต้องอางอิงอาณาเขตทางทะเลเพ่อ                    คุณลักษณะแตกต่างกัน ส่งผลให้เกิดการแพร่กระจายของสิ่งมีชีวิตไม่เหมือนกัน โดย เนื้อดิน (soil
                                                                                                  ื
                                                                            ้
                                                                      ็
                                                                                                                                                                                                   ้
                                                                                                                                                        ั
                              ั
                 สิทธิประโยชน์อนชอบธรรมและถูกต้องตามหลักกฎหมายสากล ทั้งนี้เพอป้องกันการเกิดกรณีพพาท                          texture) หมายถึง สัดส่วนสัมพทธ์ของอนุภาคในกลุ่มขนาดทราย (sand) ทรายแปง (silt) และดิน
                                                                                                ิ
                                                                            ื่
                 ระหว่างต่างประเทศและรักษาสิทธิประโยชน์ให้แก่คนรุ่นหลังในอนาคต                                               เหนียว (clay) ซึ่งเนื้อดินแต่ละประเภทจะขึ้นอยู่กับคุณสมบัติเด่นของกลุ่มขนาดอนุภาคหลักในดิน
                                                                                                                                                                                                      ุ้
                                                                                                                                                         ื้
                                                                                                                                                                                      ื่
                                                                                                                             ชนิดนั้น เช่น เนื้อดินเหนียวจะมีพนที่ผิวจำเพาะสูงกว่าเนื้อดินชนิดอน ๆ ทำให้สามารถอมน้ำได้มาก
                                                                                                                                                         ื
                                                                                                                                           ิ
                 6. ประเภทของทรัพยากรทางทะเลและชายฝั่ง                                                                       มีการสะสมสารอนทรีย์และซากพชซากสัตว์สูง เนื้อดินชนิดนี้เป็นคุณลักษณะของเนื้อดินที่พบบริเวณ
                        ทะเลและชายฝ่งเปนแหลงทรัพยากรธรรมชาตที่มีคุณค่าและความสำคัญต่อมนุษย์ ขอบเขต                           หาดเลน เป็นแหล่งที่อาศัยของสัตว์น้ำหลายชนิด เช่น หอยแครง หนอนท่อ และปลาตีน เป็นต้น เนื้อ
                                                              ิ
                                     ั
                                             ่
                                        ็
                                                                                                                                                                                     ื่
                                                         ื้
                 ของทรัพยากรทางทะเลและชายฝั่งครอบคลุมพนที่ตั้งแต่บนบกบริเวณชายฝั่งทะเล ออกไปในทะเล                           ดินทรายมีความพรุนของดิน (soil porosity) สูงกว่าเนื้อดินชนิดอน ๆ เนื่องจากทรายมีเนื้อดินที่
                                                                                                                                       ้
                                                                                                                                         ี
                 จนถึงบริเวณที่เป็นทะเลหลวง หรือน่านน้ำสากล ทรัพยากรในบริเวณดังกล่าวมีความหลากหลายและ                        หยาบ ทำใหมช่องว่างระหว่างดิน (pore) ขนาดใหญ่ เนื้อดินชนิดนี้เป็นคุณลักษณะของเนื้อดินที่พบ
                                                                                                                                                                             ื
                                                      ั
                                                      ้
                                                                      ้
                 มการนำมาใช้ประโยชน์หลากหลายรูปแบบทงทางตรงและทางออม การจัดการทรัพยากรทางทะเล                                 บริเวณหาดทราย เนื้อดินชนิดนี้ไม่พบว่ามีการสะสมซากพชซากสัตว์ สัตว์ที่อาศัยอยู่เป็นสัตว์จำพวก
                  ี
                 และชายฝั่งที่มีประสิทธิภาพจึงต้องอาศัยความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับประเภทของทรัพยากร เพือ                      หนอนท่อและปู เนื้อทรายที่ละเอียดสามารถนำไปใช้ในเชิงอุตสาหกรรมได้
                                                                                                  ่
                  20    การจััดการทรัพยากรทางทะเลและชายฝั่่�ง
         ���������������������������������� �.�������� ���������.indd   20                           8/8/2567   10:48:44
                                                                                                     8/8/2567   10:48:44
         ���������������������������������� �.�������� ���������.indd   20
   33   34   35   36   37   38   39   40   41   42   43