Page 19 -
P. 19
ิ
์
ิ
โครงการหนังสออเล็กทรอนกสด้านการเกษตร เฉลมพระเกียรตพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
ื
ิ
ิ
บทที่ 1
ความหมายและขอบเขตของทรัพยากรทางทะเลและชายฝั่ง
่
ั
์
่
ี
ุ
มนษยมการใช้ประโยชนจากทรพยากรทางทะเลและชายฝงมาอยางยาวนาน คุณประโยชน์
์
ั
ื
่
ั
้
ั
่
ั
ู
ของทะเลและชายฝงถกใช้ในชีวิตประจำวันจนกระทงบางครงเราอาจหลงลมไปว่าทะเลและชายฝั่งม ี
ความสำคัญกับเราอย่างไร ในอดีตที่ผ่านมาการใช้ประโยชน์ของทรัพยากรเหล่านี้เป็นไปอย่างฟุ่มเฟือย
์
ี
ขาดการอนุรักษ และไม่มการจัดการที่ถูกต้อง ทำให้ทรัพยากรทางทะเลและชายฝั่งเสื่อมโทรมลงอย่าง
รวดเร็ว เกิดปัญหามลพิษทางทะเลส่งผลให้สัตว์ทะเลมีจำนวนลดลง สิ่งมีชีวิตทางทะเลบางชนิดเริ่มหา
ยาก และใกล้สูญพนธุ์ การจัดการทรัพยากรทางทะเลและชายฝั่งที่ถูกต้องจึงมีความสำคัญอย่างยิ่งต่อ
ั
ั
ั
การรักษาให้ทรัพยากรเหล่านี้ยังคงอยู่ มีใช้ไปจนชั่วลูกชั่วหลาน การจดการทรพยากรทางทะเลและ
ชายฝั่งที่มีประสิทธิภาพจำเป็นต้องมีความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับ การเกิดจักรวาล โลก และมหาสมุทร
ความหมายของการจัดการทรัพยากร คุณค่าและความสำคัญของทรัพยากรทางทะเลและชายฝั่ง
ื้
่
ั
ขอบเขตทางทะเล ประเภทของทรพยากรทางทะเลและชายฝง เพือใช้ในการจำแนกพนที่การใช้
ั
่
์
ั
่
ิ
ประโยชนของทรพยากร รูปแบบการใช้ประโยชน และผลกระทบทอาจเกดขึนจากกิจกรรมการใช้
้
ี
์
ประโยชน์นั้น ๆ นอกจากนี้ กระบวนการสำรวจ การประเมนสถานภาพ และการวางแผนแนวทางการ
ิ
ื้
ป้องกันแก้ไขการเสื่อมโทรมของทรัพยากรทางทะเลและชายฝั่งจำเป็นต้องมีความรู้พนฐานทางสมุทร
ศาสตร์ นิเวศวิทยา และสิ่งแวดล้อม เพือเสริมสร้างความรู้ความเข้าใจเบื้องต้น และคำศัพท์พนฐาน
ื้
่
ั
ุ
ื้
เกี่ยวกับทะเลและชายฝั่ง สุดท้ายความรู้พนฐานเหล่านี้จะถูกนำไปประยกต์ใช้กบหลักการและ
ิ
กระบวนของการจัดการทรัพยากรธรรมชาต เพอจัดทำแนวทางการจัดการทรัพยากรทางทะเลและ
ื
่
ชายฝั่งที่ถูกต้องและยั่งยืนเป็นลำดับต่อไป
1. การเกิดจักรวาล โลก และมหาสมุทร
จักรวาล (universe) เป็นพนที่กว้างใหญ่ในห้วงอวกาศ ประกอบด้วยดาวฤกษ์ ดาวเคราะห ์
ื้
ดาวเคราะห์น้อย ดาราจักร สสาร และพลังงานรูปแบบอื่น ๆ ทั้งหมด นักวิทยาศาสตร์ตั้งสมมติฐานว่า
ุ
ิ
จกรวาลเกดจากการระเบิดครั้งใหญ่ (Big Bang) โดยอธิบายว่าในอดตจักรวาลเป็นเพียงกลุ่มของมวล
ั
ี
สารและก๊าซขนาดใหญ่ มีเส้นผ่าศูนย์กลางขนาดเท่าวงโคจรของดาวองคารในปัจจุบัน ต่อมาเมื่อเวลา
ั
้
ประมาณ 13.7 พนลานปีกอน ได้มีการระเบิดครั้งใหญ่ เกิดเป็นห้วงอวกาศและเวลา และจักรวาลก็
ั
่
ขยายตัวตั้งแต่นั้นเป็นต้นมา (Sverdrup et al., 2005)
จักรวาลประกอบด้วยกลุ่มดาวฤกษ์รวมทั้งก๊าซ และฝุ่นละอองต่าง ๆ ที่หมุนอยู่รอบจุด
ี
ศูนย์กลางโดยอาศัยแรงโน้มถ่วง เรียกว่า กาแล็กซ (galaxies) โดยจักรวาลมีกาแล็กซทั้งหมดประมาณ
ี
8/8/2567 10:48:40
���������������������������������� �.�������� ���������.indd 1
���������������������������������� �.�������� ���������.indd 1 8/8/2567 10:48:40