Page 18 -
P. 18
์
ิ
ิ
ิ
ิ
โครงการหนังสออเล็กทรอนกสด้านการเกษตร เฉลมพระเกียรตพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
ื
บทที่ 1
ความหมายและขอบเขตของทรัพยากรทางทะเลและชายฝั่ง
่
ั
์
ี
ั
ุ
่
์
มนษยมการใช้ประโยชนจากทรพยากรทางทะเลและชายฝงมาอยางยาวนาน คุณประโยชน์
ั
่
ู
ั
ื
ของทะเลและชายฝงถกใช้ในชีวิตประจำวันจนกระทงบางครงเราอาจหลงลมไปว่าทะเลและชายฝั่งม ี
้
่
ั
ความสำคัญกับเราอย่างไร ในอดีตที่ผ่านมาการใช้ประโยชน์ของทรัพยากรเหล่านี้เป็นไปอย่างฟุ่มเฟือย
ขาดการอนุรักษ และไม่มการจัดการที่ถูกต้อง ทำให้ทรัพยากรทางทะเลและชายฝั่งเสื่อมโทรมลงอย่าง
ี
์
รวดเร็ว เกิดปัญหามลพิษทางทะเลส่งผลให้สัตว์ทะเลมีจำนวนลดลง สิ่งมีชีวิตทางทะเลบางชนิดเริ่มหา
ั
ยาก และใกล้สูญพนธุ์ การจัดการทรัพยากรทางทะเลและชายฝั่งที่ถูกต้องจึงมีความสำคัญอย่างยิ่งต่อ
ั
ั
การรักษาให้ทรัพยากรเหล่านี้ยังคงอยู่ มีใช้ไปจนชั่วลูกชั่วหลาน การจดการทรพยากรทางทะเลและ
ชายฝั่งที่มีประสิทธิภาพจำเป็นต้องมีความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับ การเกิดจักรวาล โลก และมหาสมุทร
ความหมายของการจัดการทรัพยากร คุณค่าและความสำคัญของทรัพยากรทางทะเลและชายฝั่ง
ื้
่
ั
ั
ขอบเขตทางทะเล ประเภทของทรพยากรทางทะเลและชายฝง เพือใช้ในการจำแนกพนที่การใช้
่
ประโยชนของทรพยากร รูปแบบการใช้ประโยชน และผลกระทบทอาจเกดขนจากกิจกรรมการใช้
์
ิ
์
้
ึ
ี
ั
่
ประโยชน์นั้น ๆ นอกจากนี้ กระบวนการสำรวจ การประเมนสถานภาพ และการวางแผนแนวทางการ
ิ
ื้
ป้องกันแก้ไขการเสื่อมโทรมของทรัพยากรทางทะเลและชายฝั่งจำเป็นต้องมีความรู้พนฐานทางสมุทร
ศาสตร์ นิเวศวิทยา และสิ่งแวดล้อม เพือเสริมสร้างความรู้ความเข้าใจเบื้องต้น และคำศัพท์พนฐาน
ื้
่
ุ
เกี่ยวกับทะเลและชายฝั่ง สุดท้ายความรู้พนฐานเหล่านี้จะถูกนำไปประยกต์ใช้กบหลักการและ
ั
ื้
กระบวนของการจัดการทรัพยากรธรรมชาต เพอจัดทำแนวทางการจัดการทรัพยากรทางทะเลและ
่
ื
ิ
ชายฝั่งที่ถูกต้องและยั่งยืนเป็นลำดับต่อไป
1. การเกิดจักรวาล โลก และมหาสมุทร
ื้
จักรวาล (universe) เป็นพนที่กว้างใหญ่ในห้วงอวกาศ ประกอบด้วยดาวฤกษ์ ดาวเคราะห ์
ดาวเคราะห์น้อย ดาราจักร สสาร และพลังงานรูปแบบอื่น ๆ ทั้งหมด นักวิทยาศาสตร์ตั้งสมมติฐานว่า
ุ
ิ
ั
จกรวาลเกดจากการระเบิดครั้งใหญ่ (Big Bang) โดยอธิบายว่าในอดตจักรวาลเป็นเพียงกลุ่มของมวล
ี
สารและก๊าซขนาดใหญ่ มีเส้นผ่าศูนย์กลางขนาดเท่าวงโคจรของดาวองคารในปัจจุบัน ต่อมาเมื่อเวลา
ั
้
่
ั
ประมาณ 13.7 พนลานปีกอน ได้มีการระเบิดครั้งใหญ่ เกิดเป็นห้วงอวกาศและเวลา และจักรวาลก็
ขยายตัวตั้งแต่นั้นเป็นต้นมา (Sverdrup et al., 2005)
จักรวาลประกอบด้วยกลุ่มดาวฤกษ์รวมทั้งก๊าซ และฝุ่นละอองต่าง ๆ ที่หมุนอยู่รอบจุด
ี
ี
ศูนย์กลางโดยอาศัยแรงโน้มถ่วง เรียกว่า กาแล็กซ (galaxies) โดยจักรวาลมีกาแล็กซทั้งหมดประมาณ
8/8/2567 10:48:40
���������������������������������� �.�������� ���������.indd 16 8/8/2567 10:48:40
���������������������������������� �.�������� ���������.indd 16
