Page 38 -

์
โครงการหนังสออเล็กทรอนกสด้านการเกษตร เฉลมพระเกียรตพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
ิ
ิ
ิ
ิ
ื
2-1

บทที่ 2

สถานภาพของภาคตะวันออก

0
0
0
ภาคตะวนออกตงอยระหวางเสนรุง (Latitude) ที่ 12 และ 14 เหนอ เสนแวงที่ 101
ั้
ู
ื
ั

0
และ 103 ตะวนออกมีเนอที่ทั้งหมด 21,487,812 ไร (กรมแผนที่ทหาร, 2521: 13) ครอบคลุมพื้นที่
ื้
ั
7 จังหวัด คือ ตราด จันทบุรี ระยอง ชลบุรี ฉะเชิงเทรา ปราจีนบุรี และสระแกว สาระสําคัญที่จะทบทวน
ี้
ี
ิ
ู
ื
ู
ในบทนจะมี 10 เรื่อง คอ (1) ลักษณะภมิประเทศ (2) ภมิสัณฐานและลักษณะทางธรณวทยา
(3) การปกครองและประชากร (4) ภูมิอากาศ (5) การคมนาคม (6) ทรัพยากรธรรมชาตและสิ่งแวดลอม
ิ
ั
ั
(7) อุตสาหกรรมในภาคตะวนออก (8) สภาวะเศรษฐกิจและสังคม (9) ศกยภาพในการพัฒนา
และ (10) ปญหาที่ตองมีการแกไข โดยมีรายละเอียดดังน ี้

2.1 ลักษณะภูมิประเทศของภาคตะวันออก
ื
ู
หัวขอนจะมีสาระสําคญรวม 4 เรื่อง คอ (1) ลักษณะภมิประเทศ (2) ทิวเขาในภาคตะวนออก
ั
ี้
ั
(3) ลุมน้ําในภาคตะวันออก และ (4) พื้นที่ชายฝงทะเลภาคตะวันออก โดยมีรายละเอียดดังน ี้
2.1.1 ลักษณะภูมิประเทศ
กรมทรัพยากรธรณี (2565: 1) ไดรายงานถึงลักษณะภูมิประเทศและภูมิสัณฐานของภาคตะวันออกไวดังน ี้


“บริเวณภาคตะวันออกครอบคลุมพื้นที่ตงแตตอนใตของเทือกเขาเพชรบูรณและขอบ
ั้

ั
ที่ราบสูงโคราชตอเนื่องลงมาจนถึงขอบอาวไทยตอนบน บริเวณนี้อยูในเขตจังหวดชลบุรี ระยอง จันทบุรี
ตราด รวมทั้งบางบริเวณของจังหวัดฉะเชิงเทรา ปราจีนบุรี และสระแกว โดยมีทิวเขาบรรทัด ทางตอนบน
ของภาคตะวันออกมีลักษณะเปนที่ราบและพื้นที่ลอนลาดอยูระหวางเทือกเขา ที่เปนขอบที่ราบสูง โคราช
กับเทือกเขาตอนกลางของภาคตะวนออก พื้นที่ลอนลาดในบริเวณนมีความสูงประมาณ 50-150 เมตร
ี้
ั
จากระดับน้ําทะเลปานกลาง
ทางตอนกลางของภาคตะวันออกมีลักษณะเปนเทือกเขาและภูเขาสูงสลับกับที่ราบและ
พื้นที่ลอนลาด วางตัวอยในแนวเหนือ-ใต เทือกเขาสูง ไดแก เทือกเขาจันทบุรี มียอดเขาสอยดาวเปนยอด
ู
้ํ
ี้
้ํ
ั
ื
สูงสุด คอสูง 1,640 เมตร จากระดบนาทะเลปานกลาง พื้นที่ราบบริเวณนขนานเปนแนวไปกับแมนา
ั

้ํ
ลําธารสายหลัก ซึ่งประกอบดวยที่ราบตะกอนนาพาและลานตะพักลํานาซึ่งมีระดบที่แตกตางกัน

้ํ
ั้
ลานตะพักลํานาขนตามีความสูงประมาณ 5-20 เมตร จากระดบนาทะเลปานกลาง ลานตะพักลํานาขนกลาง
้ํ
ํ้
ั
้ํ
่ํ
ั้
มีความสูง 20-30 เมตร จากระดับน้ําทะเลปานกลาง และลานตะพักลํานํ้าขั้นสูงมีความสูงประมาณ 30-100 เมตร
จากระดับน้ําทะเลปานกลาง

ั
ทางตอนลางของภาคตะวนออกมีลักษณะเปนพื้นที่ลอนลาดสลับกับที่ราบ ซึ่งตอ
เนื่องมาจากบริเวณที่เปนภูเขา ปรากฏเปนแนวแคบๆ ขนานไปกับชายฝงทะเล ตั้งแตจังหวัดชลบุรี ระยอง
จันทบุรี จนถึงจังหวัดตราด พื้นที่โดยทั่วไปมีความสูงประมาณ 1-50 เมตร จากระดับน้ําทะเลปานกลาง
บริเวณชายฝงทะเล เปนที่ราบเรียบอยูระหวางพื้นที่เชิงเขาหรือพื้นที่ลอนลาดขนานกับ
ิ
ชายฝงทะเลภาคตะวนออก เกิดจากการสะสมตวของชนตะกอนจากนาทะเลที่รุกเขามาในแผนดนใน
้ํ
ั
ั้

ั
บริเวณที่เปนที่ราบเชิงเขาหรือพื้นที่ลอนลาดเดิม มีความกวางประมาณ 5-10 กิโลเมตร จากขอบอาวไทย
ปจจุบัน ประกอบดวยพื้นที่สันทราย (sand ridge) ทั้งเกาและใหม ซึ่งเกิดจากการกระทําของนาทะเล

้ํ
และลม พื้นที่ชะวากทะเล (estuary) พื้นที่ลากูน (lagoon) ดินดอนสามเหลี่ยมและลานตะพักทะเล พื้นที่
เหลานี้มีความสูงประมาณ 1-10 เมตร จากระดับน้ําทะเลปานกลาง