Page 128 -

โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว

การศึกษาพฤติกรรมการใช้เมล็ดพันธุ์ข้าวและการประมาณการความต้องการเมล็ดพันธุ์ข้าวสําหรับศูนย์ข้าวชุมชน

5) อุปกรณเกี่ยวกับการผลิตเมล็ดพันธุขาวที่ศูนยฯมี ไดแก ลานตากขาว เนื้อที่ 2 ไร ซึ่งจะตากได
แค 5 ตัน/วันเทานั้น เครื่องคัดคุณภาพเมล็ดพันธุขาว 1 เครื่อง กําลังการผลิต 5 ตัน/วัน เครื่องกระเทาะเปลือก

1 เครื่อง ตาชั่ง 1 เครื่อง ไดรับการสนับสนุนจากโครงการผูวา CEO และเครื่องเย็บกระสอ[ไดรับการสนับสนุน
จากโครงการผูวา CEO สวนอุปกรณอื่นๆ เชน รถปกดํา ใชของสมาชิกบาง หรือลานตากขาว ใชของหมูบานบาง

ใชของ อบต.บาง หรือ ใชของรานคาบาง

6) พื้นที่ปลูกเมล็ดพันธุขาวในนามของศูนยในป 2562 มีเทากับ 350 ไร ซึ่งไดเมล็ดพันธุขาว
ประมาณ 350 ตัน

7) พันธุขาวที่ปลูกในป 2562 คือ กข31 กข41 กข47 และขาวดอกมะลิ 105
8) ราคารับซื้อเมล็ดพันธุขาวจากสมาชิก จะรับซื้อเมื่อเมล็ดพันธุขาวผานมาตรฐานเมล็ดพันธุขาว

ของกรมการขาว พ.ศ. 2557 โดยจะใหราคาเทากับที่เกษตรกรไดรับจากรานคา ซึ่งราคาเมล็ดพันธุขาวจะสูงกวา
ราคาขาวเปลือกประมาณรอยละ 20-30 สําหรับราคาขายเมล็ดพันธุขาวนั้น เปนราคาเงินสด โดยจะอิงราคา

ขายของศูนยเมล็ดพันธุขาว แตจะตั้งใหต่ํากวานิดหนอย
9) ปญหาและอุปสรรค ในการบริหารจัดการศูนยขาวชุมชน ปญหาใหญคือ อุปกรณที่จําเปนตอ

การผลิตเมล็ดพันธุขาวมีกําลังการผลิตไมเพียงพอตอความตองการ เชน เครื่องคัดคุณภาพ ลานตาก การขาด
แคลนโกดังเก็บเมล็ดพันธุ โดยเฉพาะในฤดูการเก็บเกี่ยว

การแกปญหา คือ สมาชิกจํานวนมากหันไปผลิตเมล็ดพันธุขาวใหกับรานคา และหรือผลิต

เมล็ดพันธุขาวขายแบบเมล็ดพันธุสดใหกับเกษตรกรในพื้นที่ใกลเคียง และจากการที่มีพื้นที่ปลูกนอย ศูนยขาว
ชุมชนจึงตองเลือกปลูกเมล็ดพันธุขาวพันธุที่เกษตรกรในพื้นที่ใชมากๆ ซึ่งก็ทําใหเกษตรกรที่ทํานารอบศูนยไมซื้อ

เมล็ดพันธุขาวจากศูนยขาวชุมชน เพราะไมมีพันธุที่ตองการ

4.5.2 ศูนยขาวชุมชนบานหวยโรง ตําบลบึงปลาทู อําเภอบรรพตพิสัย จังหวัดนครสวรรค
1) ปที่จัดตั้ง คือ 2555 โดยกรมสงเสริมการเกษตร ซึ่งกอนหนานั้น เปนกลุมเกษตรกรที่รวมตัว

กันผลิตเมล็ดพันธุขาวใหกับรานคาในจังหวัดนครสวรรค
2) มีคณะกรรมการรวม 5 คน คือ ประธาน รองประธาน เลขานุการ การเงิน และ กรรมการ

ตรวจแปลง โดยคัดเลือกจากสมาชิกบางคนที่มีประสพการณในการทําแปลงเมล็ดพันธุขาวมานาน โดยจะทํา
การตรวจแปลง 3 ครั้ง/แปลง คือ ในชวงขาวแตกกอ ออกรวง และ โนมรวง แตจะไมประเมินวาแปลงผาน

มาตรฐานหรือไม แตจะมีขอแนะนําใหเจาของแปลงวา ควรกําจัดพันธุปนและตนขาวเมล็ดแดงอยางไร

3) การเขาเปนสมาชิกศูนยขาวชุมชน สมาชิกจะตองถือหุน อยางนอย 1 หุน ๆ ละ 1,000 บาท
ไมจํากัดหุน ซึ่งจะใชเงินลงหุนนี้เปนเงินทุนหมุนเวียนสําหรับดําเนินกิจการศูนยขาวชุมชน และจะมีการแบงปน

ผลหลังหักคาใชจาย อัตราปนผลขึ้นอยูกับกําไรที่ศูนยฯจะได

- 108 -