Page 10 -

โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว

8 ว า ร ส า ร โ ค ร ง ก า ร ห ล ว ง

ในการทํางานวิจัยครั้งนี้ ผูเขียนและผูรวมงานวิจัยไดทําการสํารวจและรวบรวมผลเสาวรสที่พบอาการ

ผลเนาจากพื้นที่ปลูกของเกษตรกร ในหลายพื้นที่ของโครงการหลวง นํามาแยกเชื้อสาเหตุ และทําการคัดเลือก
ใหไดเชื้อที่มีความสามารถในการทําใหเกิดโรคสูง (pathogenicity test) ไดเชื้อสาเหตุทั้งหมดเปนรา 4 สกุล
(genera) คือ Alternaria sp., Fusarium sp., Colletotrichum sp. และ Phytophthora sp. จึงนําเอา
ชีวภัณฑจากโรงชีวภัณฑ มูลนิธิโครงการหลวง ภายใตการดูแลของแผนกงานอารักขาพืช มาใชทดสอบเบื้องตน

ในหองปฏิบัติการ โดยวิธีเลี้ยงเชื้อโรคคูกับจุลินทรียปฏิปกษ (dual culture technique) 4 ชนิดดวยกัน คือ
เชื้อราไตรโคเดอรมา ชีวภัณฑชื่อ พีพี - ไตรโค (Trichodermaharzianum) เชื้อแบคทีเรียบาซิลลัส 2 ชนิด
ชีวภัณฑชื่อ พีพี - บีเค 33 (Bacillus subtilis/amyloliquefaciens) และพีพี - บี 15 (B. amyloliquefaciens)
ผลปรากฏวา จุลินทรียปฏิปกษที่อยูในรูปของชีวภัณฑ (หลังจากเก็บรักษา 1 เดือน) มีประสิทธิภาพในการยับยั้ง

การเจริญเติบโตของเชื้อราสาเหตุโรคผลเนาทั้ง 4 สกุล เกิน 80 เปอรเซ็นต โดยพีพี-ไตรโคใหเปอรเซนตยับยั้ง
สูงสุด จึงเลือกพีพี - ไตรโคไปใชทดสอบในแปลงปลูกตอไป ขั้นตอนตอไป คือ การทดสอบหลักการ IPM ในการ
ปลูกเสาวรส ดังนี้

1 เตรียมดิน โดยการขุดดินตากแดดจัดเปนเวลา 1 สัปดาห

2 เตรียมแปลงปลูก ปรับคา pH ของดิน เปน 6.2 ซึ่งอยูในชวงที่เหมาะสม (5.5 - 6.8) ขุดหลุมและ
รองกนหลุมดวยปุยหมักที่สลายตัวดีแลว และทําการขยายเชื้อดวยไตรโคเดอรมา (ปุยหมักไตรโคเดอรมา)
ปองกันโรคทางราก

3 ใชสตารเกิล - จี ใสลงในหลุมดวย เพื่อกําจัดแมลงศัตรูทําลายรากในดิน และปองกันแมลงปากดูด
ในระยะแรก ๆ
4 ใชตนพันธุที่ปลอดเชื้อไวรัส
5 เลือกใชสารเคมีกําจัดโรคและแมลงศัตรูพืชมาใชใหถูกตอง อยางนอย 2 ชนิด สําหรับโรคและ 2 ชนิด
สําหรับแมลง โดยเลือกกลุมสารออกฤทธิ์ที่ตางกัน

6 ใชพีพี - ไตรโคพนอยางสมํ่าเสมอ เพื่อสงเสริมการเจริญเติบโต และปองกันโรคผลเนาและอื่น ๆ
7 การบํารุงรักษา โดยใหปุยใหนํ้าอยางสมํ่าเสมอกําจัดวัชพืช ตรวจสอบเฝาระวังการเขาทําลายของ
ศัตรูพืช

8 ปลูกพืชในโรงเรือนเปด เพื่อลดการทําลายของโรคและแมลงศัตรูพืช

ผลการทดสอบพบวา จากการใชหลักการ IPM อยางครบถวน ผลที่ไดออกมาดี ในเรื่องของโรงเรือน
พบวา การใชโรงเรือนระบบปดที่มีตาขายคลุมทั้งโรง จะมีผลตอการติดดอกออกผลของเสาวรส เนื่องจากไมมี
แมลงชวยผสมเกสร การระบายอากาศจะนอยกวาระบบเปด และการใชพีพี - ไตรโค พนสมํ่าเสมอในเวลาเย็น

โดยเฉพาะอยางยิ่งชวงที่มีฝนตกและชวงที่มีอากาศชื้น ชวยลดการทําลายของโรคไดดี การใชสารเคมีแทบจะ
ไมตองใชเลย นอกเหนือจากการใชสตารเกิล - จี รองกนหลุม

ผลการทดลองไดนําไปใชเผยแพรไปยังเจาหนาที่สงเสริมและเกษตรกรแลวดังนี้

1 ที่ศูนยฯ หมอกจาม ไดปรับปรุงโรงเรือนผลิตแมพันธุสําหรับขยายพันธุปลอดเชื้อโรคไวรัสและอื่น ๆ

โดยไดรับพันธุเสาวรสหวานปลอดเชื้อจาก Dr. Wen-Li Lee ที่ปรึกษาโครงการวิจัยตั้งแตป 2559 ภายใตการ
สนับสนุนจากกองทุนโครงการรวมมือดานการพัฒนานานาชาติ ประเทศสาธารณรัฐประชาชนจีน (ไตหวัน)
(ICDF) โดยการปลูกเสาวรส 3 พันธุ คือ พันธุไทนุง หมาเทียนชิง และเหลืองหวาน นําพันธุไทนุงมาทดสอบ