Page 275 -

โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว

3.10) เครื่องตรวจวัดในภาคสนาม ได้แก่เครื่องวัดค่ากรด-ด่าง ค่าการนำไฟฟ้า และอื่น ๆ
3.11) เครื่อง gas chromatograph (GC) รุ่น HP 6890 พร้อมตัวตรวจวัดชนิด flame photometric detector

(FPD) และelectron capture detector (ECD)
3.12) เครื่อง gas chromatograph/mass selective detector (GC/MSD) รุ่น 5973
3.13) เครื่อง high performance liquid chromatograph (HPLC) รุ่น 1100 series
3.14) เครื่อง ultra high performance liquid chromatograph (UHPLC) รุ่น 1200 series
3.15) เครื่อง gas chromatograph (GC) รุ่น HP 7890B พร้อมตัวตรวจวัดชนิด nitrogen phosphorus
detector (NPD)
4) วัสดุอุปกรณ์สำหรับเก็บตัวอย่าง ได้แก่ ขวดพลาสติกชนิด polypropylene พร้อมฝาปิด สำหรับเก็บตัวอย่างน้ำ
และถุงพลาสติกพร้อมยางรัด สำหรับเก็บตัวอย่างดินและพืชผัก ถังแช่เย็นเพื่อรักษาสภาพตัวอย่างในระหว่างขนส่ง
วิธีการ

1) การสำรวจพื้นที่และกำหนดจุดเก็บตัวอย่าง
สำรวจพื้นที่เกษตรกรรมการปลูกพืชผักของเกษตรกรของอำเภอพบพระ จังหวัดตาก โดยศึกษาข้อมูลจาก
เวบไซต์ http://agri-map-online.moac.go.th/ และจากการลงพื้นที่ประสานงานกับเกษตรอำเภอพบพระกำหนดจุด
เก็บตัวอย่างโดยเลือกพื้นที่ที่ทำการเกษตรกรรมการปลูกพืชผัก โดยใช้เครื่อง GPS ในการกำหนดพิกัดทางภูมิศาสตร์ในปี
2561 เพื่อสะดวกในการเก็บตัวอย่างครั้งต่อไป ได้จุดเก็บรวมทั้งสิ้น 16 จุดใน 3 ตำบล ได้แก่ตำบลพบพระ 5 จุด ตำบลคีรี
ราษฎร์ 8 จุด และตำบลช่องแคบ 3 จุด ขอบเขตในการเก็บตัวอย่างในอำเภอพบพระ จังหวัดตากแสดงดังภาพที่ 1
2) ระยะเวลาในการเก็บตัวอย่างน้ำ ดิน ตะกอน และพืชผัก
เก็บตัวอย่างทั้งหมด 3 ครั้ง ประกอบด้วย ครั้งที่ 1 ฤดูหนาว เดือนมกราคมปี 2561 ได้จุดเก็บตัวอย่างรวมทั้งสิ้น
10 จุด โดยสรุปดังนี้ ตำบลพบพระ 4 จุดและ ตำบลคีรีราษฎร์ 6 จุด สุ่มเก็บตัวอย่างน้ำทั้งหมด 10 ตัวอย่าง ตัวอย่างดิน
ทั้งหมด 8 ตัวอย่าง ตัวอย่างตะกอนทั้งหมด 6 ตัวอย่างตัวอย่างผักทั้งหมด 9 ตัวอย่าง ประกอบด้วยดอกหอม กะหล่ำปลี
มะเขือเทศ กวางตุ้ง มะเขือเปราะ คื่นฉ่าย ผักบุ้ง ผักกาดขาว และพริก รวมทั้งสิ้น 33 ตัวอย่าง
ครั้งที่ 2 ฤดูร้อน เดือนเมษายนปี 2561 ได้จุดเก็บตัวอย่างรวมทั้งสิ้น 12 จุด โดยสรุปดังนี้ ตำบลพบพระ 5 จุด
ตำบลคีรีราษฎร์ 5 จุด ตำบลช่องแคบ 2 จุด สุ่มเก็บตัวอย่างน้ำทั้งหมด 12 ตัวอย่าง ตัวอย่างดินทั้งหมด 8 ตัวอย่าง

ตัวอย่างตะกอนทั้งหมด 7 ตัวอย่าง ตัวอย่างผักทั้งหมด 8 ตัวอย่าง ประกอบด้วยกะหล่ำปลี มะเขือเปราะ คะน้า ยอดซาโย
เต้ ลูกซาโยเต้ เผือก ถั่วฝักยาว และถั่วลันเตา รวมทั้งสิ้น 35 ตัวอย่าง
ครั้งที่ 3 ฤดูฝน เดือนกรกฎาคมปี 2561 ได้จุดเก็บตัวอย่างรวมทั้งสิ้น 9 จุด โดยสรุปดังนี้ ตำบลพบพระ 4 จุด
ตำบลคีรีราษฎร์ 3 จุด ตำบลช่องแคบ 2 จุด ซึ่งเป็นครั้งสุดท้ายของการสุ่มเก็บตัวอย่างได้ตัวอย่างน้ำทั้งหมด 8 ตัวอย่าง
ตัวอย่างดินทั้งหมด 6 ตัวอย่าง ตัวอย่างตะกอนทั้งหมด 6 ตัวอย่าง ตัวอย่างผักทั้งหมด 8 ตัวอย่าง ประกอบด้วยมะเขือเทศ
กวางตุ้ง คะน้า แตงกวา ยอดซาโยเต้ หน่อไม้ พริกและแตงกวา รวมทั้งสิ้น 28 ตัวอย่าง รวมตัวอย่างทั้งสามครั้งทั้งสิ้น 96
ตัวอย่าง โดยสรุปเป็นตัวอย่างน้ำทั้งหมด 30 ตัวอย่าง ตัวอย่างดินทั้งหมด 22 ตัวอย่าง ตัวอย่างตะกอนทั้งหมด 19
ตัวอย่าง และตัวอย่างผักทั้งหมด 25 ตัวอย่างตามลำดับ
3) การเก็บและเตรียมตัวอย่าง
3.1) ตัวอย่างน้ำ กำหนดจุดสำหรับสุ่มเก็บ ใช้แครงสุ่มตักตัวอย่างน้ำบริเวณบ่อหรือจุดรวบรวมน้ำสำหรับการทำ
เกษตรกรรม ให้เต็มขวดปริมาตร 4 ลิตร ถ้าน้ำมีลักษณะใสสะอาด สามารถนำมาสกัดได้ทันที แต่ถ้ามีความขุ่นหรือสกปรก
ให้กรอง เพื่อแยกสิ่งปนเปื้อนออกก่อนการตรวจวิเคราะห์
3.2) ตัวอย่างดิน ใช้ soil auger สุ่มเก็บดินจากแหล่งปลูกโดยกำหนดแบ่งพื้นที่สุ่มเก็บตัวอย่างให้ได้ตัวอย่าง
ปริมาณ 1 กิโลกรัม ผึ่งในถาดที่อุณหภูมิห้อง ให้มีความชื้นประมาณ 10 - 20 เปอร์เซ็นต์ แล้วทุบให้ละเอียด ผสมคลุกเคล้า
ให้เข้ากันก่อนนำไปทดสอบและหาเปอร์เซ็นต์ความชื้น

3.3) ตัวอย่างตะกอน เก็บตะกอนจากท้องน้ำบริเวณเดียวกับจุดเก็บน้ำให้ได้ประมาณ 1 กิโลกรัม

267