Page 64 -

โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว

3-8

2. สาเหตุทางออม
2.1 แนวเขตปาและการจําแนกการใชที่ดินไมชัดเจน
2.2 สังคมขาดความรูและความตระหนักเกี่ยวกับการอนุรักษ

2.3 ขาดการบูรณาการระหวางหนวยงานที่รับผิดชอบเกี่ยวกับการ
จัดการทรัพยากรปาไมและสิ่งแวดลอม
2.4 ความยากจนนําไปสูการใชพื้นที่ปาเพื่อการดํารงชีพ
2.5 ความขัดแยงระหวางนโยบายการอนุรักษกับการดําเนินการตาม
ยุทธศาสตรการพัฒนาเศรษฐกิจ เชน (ก) รัฐบาลและบริษัทเอกชนสงเสริมการปลูกพืชอาหารและพืช

พลังงาน โดยการประกันราคาผลผลิตที่อาจเปนสิ่งจูงใจมีการบุกรุกแผวถางปาเพิ่มขึ้น (ข) การสงเสริมการ
ทองเที่ยวในเขตปาธรรมชาติของอุทยานแหงชาติโดยไมมีการควบคุมผลกระทบและศักยภาพรองรับของพื้นที่
2.6 นโยบายแกไขปญหาความขัดแยงที่ดินปาไมขาดความยั่งยืนและ

ชัดเจนในทางปฏิบัติ
จะเห็นไดวาในชวงเวลา 20 ปที่ผานมาความเห็นของกรมปาไมยังเปนไป
ในทิศทางเดียวกัน ทั้งๆ ที่มีนโยบายของรัฐกําหนดขึ้นอยางตอเนื่องในชวงเวลาดังกลาวนี้ ดังรายละเอียดใน
ตารางที่ 3-4

ตารางที่ 3-4 เปรียบเทียบสาเหตุของการบุกรุกทําลายปาไมโดย กรมปาไม พ.ศ. 2539 และ พ.ศ.2559

สาเหตุของการบุกรุกทําลายปาไม พ.ศ. 2539 สาเหตุของการบุกรุกทําลายปาไม พ.ศ.2559

1. นโยบายของรัฐ 1. สาเหตุโดยตรง
เนื่องจากนโยบายของรัฐดานการอนุรักษปาไมและการจัดที่ดินทํากิน 1.1 การบุกรุกแผวถางปาเพื่อการเกษตรและรีสอรท (การเปลี่ยน
และการพัฒนาการเกษตรไมประสานสอดคลองซึ่งกันและกัน พื้นที่ปาธรรมชาติไปเปนพื้นที่เกษตรกรรม เชน พืช อาหาร และพืช
2. ความตองการที่ดินเชิงพาณิชย เนื่องจากแผนพัฒนาประเทศเนนการ พลังงาน และการสรางรีสอรท
สงออกจากผลผลิตทางการเกษตร รวมทั้งธุรกิจการคาที่ดินเพื่อสราง 1.2 การพัฒนาโครงสรางพื้นฐาน เชน ถนน อางเก็บน้ําเพื่อ
กิจกรรมที่มีผลตอบแทนทางเศรษฐกิจ เชน สนามกอลฟหรือการขยายตัว การเกษตร แนวสายไฟฟา
ของอสังหาริมทรัพย 1.3 การทําเหมืองแร
3. การเพิ่มขึ้นประชากรโดยเฉพาะในชนบทที่ตองการที่ดินทํากินและ 2. สาเหตุทางออม
ตั้งถิ่นฐาน 2.1 แนวเขตปาและการจําแนกการใชที่ดินไมชัดเจน
(กรมปาไม, 2539: 2-3) 2.2 สังคมขาดความรูและความตระหนักเกี่ยวกับการอนุรักษ
2.3 ขาดการบูรณาการระหวางหนวยงานที่รับผิดชอบเกี่ยวกับการ
จัดการทรัพยากรปาไมและสิ่งแวดลอม
2.4 ความยากจนนําไปสูการใชพื้นที่ปาเพื่อการดํารงชีพ
2.5 ความขัดแยงระหวางนโยบายการอนุรักษกับการดําเนินการ
ตามยุทธศาสตรการพัฒนาเศรษฐกิจ เชน (ก) รัฐบาลและ
บริษัทเอกชนสงเสริมการปลูกพืชอาหารและพืชพลังงาน โดยการ
ประกันราคาผลผลิตที่อาจเปนสิ่งจูงใจมีการบุกรุกแผวถางปาเพิ่มขึ้น
(ข) การสงเสริมการทองเที่ยวในเขตปาธรรมชาติของอุทยานแหงชาติ
โดยไมมีการควบคุมผลกระทบและศักยภาพรองรับของพื้นที่
2.6 นโยบายแกไขปญหาความขัดแยงที่ดินปาไมขาดความยั่งยืน
และชัดเจนในทางปฏิบัติ
กรมปาไม (2559 : 35-37)