Page 82 -

โครงการรวบรวมและจัดทําวารสารอิเล็กทรอนิกส์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์
80 Thai J. For. 34 (1) : 76-86 (2015)

เซลล์ผิว แบบที่สอง ขนาดเซลล์ผิวปกติมีขนาดสม�่าเสมอตลอด

เซลล์ผิวปกติ ทั้งช่วงหรือมีขนาดเซลล์ใกล้เคียงกันตลอดทั้งช่วงของ
ทั้งสองด้านของใบไผ่มีขนาดและรูปร่างแตกต่าง เซลล์ยนต์ (Figure 3 b) เซลล์ผิวปกติด้านบนส่วนใหญ่
กัน พบว่าเซลล์ผิวด้านบนมีขนาดใหญ่และมีรูปร่าง จะปรากฏการเรียงตัวทั้งสองแบบ โดยเรียงตัวสลับกัน
หลากหลาย ส่วนเซลล์ผิวด้านล่างเซลล์มีขนาดเล็กและ ทั้งสองแบบในช่วง เซลล์ยนต์ ได้แก่ ไผ่ป่า ไผ่เขียว
ไผ่บงหวานเมืองเลย ไผ่บงใหญ่ และไผ่กระโรม และ
แบนกว่า เซลล์ผิวปกติด้านบนมีรูปร่างเป็นรูปไข่ วงรี เซลล์ผิวด้านบนที่ปรากฏการเรียงตัวแบบที่สองเพียง
และรูปสี่เหลี่ยม เรียงตัวทั้งในแนวตั้งและแนวนอน ใน ลักษณะเดียวตลอดทั้งแผ่นใบ ได้แก่ ไผ่ด้ามพร้า ไผ่มันหมู
ระหว่างหนึ่งช่วงของเซลล์ยนต์ พบจ�านวนตั้งแต่ 4-15 ไผ่ซางด�า และไผ่หก เป็นต้น เซลล์ผิวปกติด้านล่างมี
เซลล์ และมีขนาดความกว้างของเซลล์ตั้งแต่ 8-28 µm รูปร่างเซลล์ส่วนใหญ่เป็นรูปครึ่งวงกลม เซลล์มีขนาด

เซลล์ผิวปกติด้านบนพบ 2 แบบ ดังนี้ แบบที่หนึ่ง ขนาด เล็กและแบนเรียงตัวในแนวนอนเป็นส่วนใหญ่ ในหนึ่ง
เซลล์ผิวปกติบริเวณตรงกลางช่วงที่ตรงกับต�าแหน่งมัด ช่วงของเซลล์ยนต์ พบจ�านวนตั้งแต่ 7-22 เซลล์ และมี
ท่อล�าเลียงมีขนาดเล็กและเพิ่มขนาดขึ้นจากตรงกลาง ขนาดความกว้างของเซลล์ตั้งแต่ 7-21 µm และไม่ปรากฏ
ช่วงจนถึงเซลล์ยนต์ที่ขนาบข้างทั้งสองด้าน (Figure 3 a) เซลล์ยนต์ที่เซลล์ผิว

(a) (b)

Figure 3 The Arrangement features of upper normal epidermis (NE)
Figure 3 The Arrangement features of upper normal epidermis (NE).

เซลล์ยนต์ ซิลิกา 27-90 µm ยกเว้นในไผ่นวล และไผ่ซางนวล ที่
พบเฉพาะที่เนื้อเยื่อชั้นผิวด้านบนและเรียง ไม่พบการสะสมผลึกซิลิกา ลักษณะการเรียงตัวของ
ตัวขนานกับเส้นใบ เกิดจากการเรียงตัวของเซลล์ 2-4 เซลล์ยนต์ที่แผ่นใบปรากฏที่เซลล์ผิวปรากฏ 2 แบบ

เซลล์ ปกติเซลล์ยนต์มีขนาดเซลล์ใหญ่กว่าเซลล์ผิว ดังนี้ แบบที่หนึ่ง เซลล์ยนต์มีส่วนฐานแทรกลงไปใน
ปกติด้านบน แต่ในไผ่บางชนิดพบว่ามีขนาดใกล้เคียง ชั้นมีโซฟิลล์ท�าให้ส่วนปลายของเซลล์ยนต์เสมอหรือ

กับเซลล์ผิวปกติ เซลล์ยนต์มีขนาดความสูงของเซลล์ ต�่ากว่าเซลล์ผิวปกติ (Figure 4 a) และแบบที่สอง เซลล์
13-90 µm และพบว่าภายในเซลล์ยนต์ของไผ่บางชนิด ยนต์มีส่วนฐานอยู่ในระดับต�่ากว่าเซลล์ผิวปกติเล็กน้อย
มีการสะสมผลึกซิลิกาและปรากฏเป็นรูปร่างตามรูป ส่วนปลายของเซลล์ยนต์โผล่สูงกว่าระดับของเซลล์ผิว
ร่างของเซลล์ยนต์ โดยส่วนใหญ่มีรูปร่างคล้ายรูปพัด ปกติด้านบนโดยเซลล์ยนต์ในแต่ละลักษณะก็มีความ
(fan – shaped silica) (Figure 5 a) มีขนาดความสูงของ แปรผันไปในแต่ละชนิด (Figure 4 b)

(a) (b)

Figure 4 Variation of bulliform features in upper epidermis, (a) : sunken bulliform feature and
(b) : raised bulliform feature

LSS LSS SS

SE THT FT SS

(a) (b)

Figure 5 Silica features in epidermal layer, (a): Fan-shaped silica in bulliform cell and (b): Small silica in
epidermal cell.

Notes: FT: flat towers shape silica THT: two horned towers shape silica LS: long saddle shape silica
SS: short saddle shape silica SE: saddle ellipsoid shape silica (Lu and Liu, 2003)