Page 36 -

โครงการรวบรวมและจัดทําวารสารอิเล็กทรอนิกส์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์

34 Thai J. For. 31 (1) : 26-37 (2012)

3. พัฒนาการของการทดแทนของพรรณไมใน มันปลา (Glochidion sphaerogynum) สมป (Vaccinium
สวนปาสนสามใบ (Succession development sprengelii) ไครมด (Glochidion acuminatum) ฯลฯ รอง
ลงมาเปนไมขนาด 50-100 เซนติเมตร ไดแก กอเดือย
in pine plantation) (C. acuminatissima) กอแปน (C. diversifolia) กอหมาก
สวนปาสนสามใบในหนวยจัดการตนนํ้า (Q. brandisiana) กอตี (C. purpurea) กอนก (Lithocarpus
บอแกวทั้ง 21 ชั้นอายุ มีไมตนใบกวางหลายชนิดขึ้น polystachyus) ทะโล (S. wallichii) มะมุนแดง
ทดแทนในสวนปา โดยมีจํานวนชนิดไมที่พบ 17-72 (Elaeocarpus sphaericus) หมอนออน (Myrica esculenta)
ชนิด มีความหนาแนนตนไมแปรผันระหวาง 540-2,688 เหมือดคนตัวผู (Helicia nilagirica) สะทิบดํา (Phoebe
ตนตอเฮกแตร พบสนสามใบแปรผัน 75-429 ตนตอ paniculata) เปนตน นอกจากนี้ยังพบไมขนาดใหญซึ่ง
เฮกแตร และพรรณไมชนิดอื่นแปรผัน 131-2,331 โตกวา 100 เซนติเมตร ที่เปนไมดั้งเดิมที่หลงเหลืออยู
ตนตอเฮกแตร สนสามใบในสวนปามีคาดัชนีความ กอนปลูกสรางสวนปา เชน กอเดือย (C. acuminatissima)
สําคัญแปรผันระหวางรอยละ 10.65-60.09 และคาดัชนี กอแปน (C. diversifolia) กอแอบ (Q. vestita) กอหมาก
(Q. brandisiana) ทะโล (S. wallichii) ไกแดง (Ternstroemia
ความหลากชนิดแปรผันระหวาง 1.57- 4.65 (Table 3) gymnanthera) สารภีปา (Anneslea fragrans) มะมุน
สนสามใบในสวนปาสวนใหญมีขนาดเสน แดง (E. sphaericus) เปนตน พรรณไมใบกวางเหลานี้
รอบวงที่ระดับอกระหวาง 50-150 เซนติเมตร (Figure 8) เปนแหลงแมไมที่จะกระจายพันธุและเกิดการทดแทน
สนสามใบที่มีขนาด 30-50 เซนติเมตร เปนไมสนที่ ในสวนปาสนสามใบ นอกจากนี้ หยอมปาธรรมชาติ
ปลูกเสริมเพื่อฟนฟูสภาพปาและบางสวนเกิดจากการ ขางเคียงยังเปนแหลงแมไมที่สําคัญในการกระจายพันธุ
ขึ้นทดแทนเองตามธรรมชาติ สวนพรรณไมใบกวางที่ ไปสูสวนปาดวย การกระจายพันธุมีแนวโนมแปรผัน
ขึ้นทดแทนในสวนปามีหลายชนิดซึ่งสวนใหญมีขนาด ไปตามระดับความสูงของพื้นที่และความใกลไกลของ
30-50 เซนติเมตร (Figure 8) ไดแก ไมวงศกอ เชน กอ แมไม (อําไพ และคณะ, 2553) โดยมีสัมประสิทธิ์ความ
แปน (Castanop sis diversifolia) กอเดือย (C. acuminatis คลายคลึงระหวางสวนปาแปรผันระหวางรอยละ 11-70
sima) กอตี (C. purpurea) กอหมาก (Quercus brandisiana) และสัมประสิทธิ์ความคลายคลึงระหวางสวนปาและ
หยอมปาธรรมชาติบริเวณขางเคียงแปรผันระหวางรอย
กอแอบ (Q. vestita) เปนตน นอกจากนี้ยังมีไมชนิด ละ 3-66 การกระจายพันธุและขึ้นทดแทนของไมใบกวาง
อื่นๆ เชน มะขามปอม (Phyllanthus emblica) แขงกวาง ทําใหสวนปาสนสามใบมีความหลากหลายของชนิด
(Wendlandia tinctoria) เก็ดดํา (Dalbergia assamica) พันธุไมเพิ่มขึ้นและมีแนวโนมจะพัฒนาไปเปนปาดิบ
ทะโล (Schima wallichii) เหมือดหลวง (Aporosa villosa) เขาธรรมชาติในที่สุด

Pinus kesiya Other broadleaved trees

No. of trees/ha No. of trees/ha

Age (year) Age (year)
Figure 8 Tree density of Pinus kesiya and other broadleaved trees over stand age
and the size class distribution (gbh) of other broadleaved trees over stand age.