Page 14 -

โครงการรวบรวมและจัดทําเอกสารวารสารอิเล็กทรอนิกส์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์

3

ประกอบด้วย 20 ลักษณะ ดังนี้ ความสูงของตัว (BH) ความกว้างของหัว (BW) เส้นผ่านศูนย์กลางตา (ED) ระยะ
ระหว่างจมูก (NN) ระยะจากจมูกถึงตา (NP) ระยะระหว่างตา (PP) ระยะจากปลายปากถึงตา (RN) ระยะจากปลาย
ปากถึงทางน้ าเข้า (SS) ระยะจากปลายปากถึงครีบหางบน (SU) ความยาวจากปลายปากถึงท่อขับถ่าย (SVL) ความ
ยาวทั้งหมด (TL) ความยาวของช่องว่างส่วนที่ยื่นบริเวณปากบน (DPG) ความยาวของช่องว่างแถวฟันที่หนึ่งของริม
ฝีปากล่าง (LKR1I) ความยาวของแถวฟันที่สองของริมฝีปากล่าง (LKR2) ความกว้างของแผ่นปาก (ODW) ความยาว

ของแถวฟันที่สองของริมฝีปากบน (UKR2) ความยาวของช่องว่างแถวฟันที่หนึ่งของริมฝีปากบน (UKR2I) ความสูงของ
หาง (HT) ความสูงของหางส่วนล่าง (LF) ความสูงของหางส่วนบน (UF) ระยะจากท่อขับถ่ายถึงส่วนหางที่สูงที่สุด (V-
mHT) ระยะทางจากท่อขับถ่ายถึงปลายสุดของหาง (VT) ความยาวของร่างกาย (body length, BL;) ระยะห่าง
ระหว่างจมูก (internarial distance, IND) ระยะห่างระหว่างเบ้าตา (interorbital distance, IOD) ตุ่มขา (limb bud,
LB) ช่องปาก (oral disc, OD) ช่องหายใจ (spiracle, SP) ความสูงของหาง (maximum tail height, MTH) ความ
ยาวของหาง (tail length, TAL) ความยาวรวมของร่างกาย (total length, TL) ความสูงของกล้ามเนื้อหาง (tail
muscle height, TMH) ความกว้างของกล้ามเนื้อหาง (tail muscle width, TMW) กล้ามเนื้อกลางหาง (tail muscle
axis, TMA) ท่อระบาย (vent tube, VT) เป็นต้น พบว่าขนาดของลักษณะสัณฐานวิทยาเป็นข้อมูลที่ส าคัญที่ใช้
ประกอบการจ าแนกชนิดลูกอ๊อดได้

ท าการศึกษาสัณฐานวิทยาของโพรงปากโดยการเลือกตัวอย่างลูกอ๊อดแต่ละชนิดมา 1 ตัวอย่าง ท าการตัดปาก
ลูกอ๊อดโดยใช้มีดผ่าตัด และด าเนินการศึกษาผ่านกล้องจุลทรรศน์สเตอริโอ พร้อมทั้งวาดภาพโครงสร้างโพรงปากผ่าน
กล้องลูซิดา

ภาพที่ 1 ภาพแสดงตัวเต็มวัยและลูกอ๊อดของอึ่งแดง (Glyphoglossus guttulatus, บนซ้ายและขวา) อึ่งลาย
แต้ม (Microhyla butleri, กลางซ้ายและขวา) และอึ่งขาค า (M. pulchra, ล่างซ้ายและขวา)

วารสารสัตว์ป่าเมืองไทย ปีที่ 24 พ.ศ. 2560 Journal of Wildlife in Thailand Vol. 24, 2017