Page 12 -
P. 12
โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
ข้างต้น และประเมินหาพื้นที่ที่มีโอกาสเกิดความตึงเครียดด้านน้้าสูงเมื่อโรงงานเอทานอลได้
ด้าเนินการผลิตเอทานอลตามเป้าหมาย โดยอาศัยตัวชี้วัดที่เรียกว่า Water deprivation (หน่วย: ลบ.
ม.เทียบเท่า) ซึ่งค้านวณได้จากค่าความตึงเครียดด้านน้้า (WSI) และค่า Blue WF ของการผลิตเอทา-
นอลในแต่ละพื้นที่ที่ตั้งโรงงาน โดยผลการศึกษาสรุปได้ดังนี้
ตารางที่ 7 แสดงค่า WF ของผลิตภัณฑ์เอทานอลจากมันส้าปะหลัง อ้อย และกากน้้าตาล
โดยพิจารณาตลอดสายโซ่การผลิต ตั้งแต่การปลูกพืชวัตถุดิบ การแปรรูปวัตถุดิบทางการเกษตร และ
การผลิตเอทานอลในอุตสาหกรรม โดยผลการศึกษาพบว่าเอทานอลจากมันส้าปะหลังมีค่า Total WF
สูงที่สุด ตามด้วยเอทานอลจากกากน้้าตาลและอ้อยตามล้าดับ แต่หากพิจารณาเฉพาะความต้องการ
ใช้น้้าชลประทาน จะพบว่าการผลิตเอทานอลจากกากน้้าตาลจะมีความต้องการใช้ชลประทานสูงที่สุด
เมื่อเทียบกับเอทานอลจากอ้อยและมันส้าปะหลัง อย่างไรก็ตามในปัจจุบันพื้นที่ปลูกมันส้าปะหลังและ
อ้อยส่วนใหญ่อยู่นอกเขตชลประทาน ดังนั้นค่าการใช้น้้าชลประทานที่แท้จริงในปัจจุบันของอ้อยและ
มันส้าปะหลังจะมีค่าต่้ากว่าผลที่ได้ในตารางที่ 7
ตารางที่ 7 ค่า WF ของเอทานอลจากมันส้าปะหลัง อ้อย และกากน้้าตาลในประเทศไทย
ค่า Water footprint (ลิตรน้้า/ลิตรเอทานอล)
ผลิตภัณฑ์เอทานอล
Total WF Blue WF
เอทานอจากมันส้าปะหลัง 2,372 – 2,579 499 - 566
เอทานอลจากอ้อย 1,396 – 2,196 490 - 859
เอทานอลจากกากน้้าตาล 1,976 – 3,105 699 – 1,220
ตารางที่ 8 แสดงปริมาณความต้องการใช้น้้าต่อปีเพื่อการผลิตเอทานอล 9 ล้านลิตรต่อวัน
ตามเป้าหมายของรัฐบาลในปี 2564 จ้าแนกตามประเภทของการผลิตเอทานอล โดยพบว่าจะมีความ
ต้องการใช้น้้ารวมเพิ่มขึ้นทั้งหมดเท่ากับ 8,185 ล้านลบ.ม./ปี โดยเป็นน้้าชลประทานที่ต้องการเพิ่ม
สูงขึ้นเท่ากับ 1,625 ล้านลบ.ม./ปี หรือเทียบกับเท่ากับร้อยละ 3 ของความจุใช้การ (active storage)
ของไทยในปัจจุบัน และหากจ้าแนกตามพื้นที่ลุ่มน้้า จะพบว่าลุ่มน้้าที่มีความต้องการใช้น้้าชลประทาน
เพิ่มสูงขึ้นมากที่สุดได้แก่ ลุ่มน้้ามูล ตามด้วยลุ่มน้้าชี และลุ่มน้้าปราจีนบุรี ตามล้าดับ (ดังรูปที่ 4) และ
หากประเมินถึงโอกาสการเกิดผลกระทบด้าน Water deprivation อันเนื่องมาจากการใช้น้้าที่เพิ่ม
สูงขึ้น จะพบว่าจะมีโอกาสเกิดมากที่สุดในส่วนของลุ่มน้้ามูล ตามด้วยลุ่มน้้าชี และลุ่มน้้าท่าจีน
ตามล้าดับ (ดังรูปที่ 5)
๘
