Page 82 -
P. 82
โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ เฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี
คนคุมไม่ใช่ว่าไปยืนเฝ้าอยู่ตลอดเวลาหามิได้ เขาก็ไปนั่งที่ร่มๆ แห่งใด
แห่งหนึ่ง แล้วก็ให้คนทำางานไป
นึกถึงสมัยเด็กเลี้ยงควายอยู่ในทุ่ง ควายที่มันไม่เกเรเราไม่ต้อง
ไปตามมันหรอก เรามานั่งที่ร่มไม้ เล่นหมากรุกกันก็ได้ เล่นเสือกินวัว
กันก็ได้ เล่นอะไรก็ได้ ปล่อยควายไปตามเรื่อง มันไม่ไปไหน มันกิน
หญ้าอยู่บริเวณนั้น แล้วไม่ไปทำาให้ใครเสียหาย แต่ถ้าเรามีควายสักตัว
ที่มันชอบเดิน เขาเรียกว่าควายเกเรชอบเดิน เดินเรื่อยๆ เรานั่งนาน
ไม่ได้แล้ว ต้องคอยดูมันมันจะเดินไปไหน เดี๋ยวมันไปลงหม้อแกงที่บ้านโน้น
เสียเท่านั้น ต้องเฝ้าอยู่ตลอดเวลา เกิดเป็นความทุกข์ คนเรานี่ก็เหมือน
กัน ถ้าอยู่โดยเขาคุมอยู่ตลอดเวลา มันสบายไหม มนุษย์เราอยากมี
สิทธิเสรีตามเรื่อง
แม้เด็กตัวน้อยๆ มันก็อยากจะสบาย เราไปคอยอุ้มมันตลอด
เวลาไม่ใช่มันชอบใจ เขาอยากจะทำาอะไรตามเรื่องราว เราผู้เลี้ยงเพียง
แต่คอยจับตาดูไว้อย่าให้มันตกลงไปข้างล่าง อย่าให้มันไปเล่นของที่เป็น
อันตราย ปล่อยให้เขาเป็นอิสระพอสมควร เขาก็อยู่ได้สบาย เพราะ
มนุษย์นี้ต้องการอิสระ ต้องการเสรี แต่ถ้ามีคนคอยบังคับเคี่ยวอยู่ตลอด
เวลามันก็ไม่สบายใจ อย่างนี้เพราะไม่มีศาสนาเป็นเครื่องบังคับจิตใจ
ต้องบังคับให้อยู่ในสภาพอย่างนั้น บ้านเมืองเราไม่อย่างนั้น เรามีสิ่งที่
ปาฐกถาธรรม 8๑
