Page 135 -

โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว

2-2

หมดภายในเวลาอันรวดเร็ว ไดกําไรมากกวารอยละ 100 ทําใหเปนที่เลื่องลือกันในตลาดยุโรปถึงความ
งดงามของไมสักชั้นดีจากเมืองไทย จึงไดมีบริษัทตางๆ ในยุโรปสั่งจองซื้อไมสักจากประเทศไทยเปนจํานวนมาก
ใน พ.ศ. 2426 รัฐบาลไทยไดเริ่มอนุญาตใหชาวยุโรปเขารับสัมปทานทําไมสักในประเทศไทยได

และในชวงเวลาเดียวกันคือหลังจาก พ.ศ.2428 เปนตนมาพมาก็ไดปดปาสัก ไมใหมีการทําไม เนื่องจาก
สภาพปาสักเสื่อมโทรมลงมาจากการทําไมของบริษัทตางชาติ ความตองการไมสักในหมูประเทศยุโรปจึงมี
มากขึ้น ทําใหบริษัทตางชาติเริ่มเขามาลงทุนทําไมสักเพิ่มขึ้น บริษัท บริดิชบอรเนียว ไดรับสัมปทานทําไม
สักใน พ.ศ.2432 บริษัทบอมเบยเบอรมา (Bombay Burma Trading Corporation,Ltd.) ของอังกฤษ ซึ่ง

เปนบริษัทใหญและมีอิทธิพลมากในประเทศพมาเขามาใน พ.ศ. 2432 ตอจากนั้นก็มีบริษัทสยามฟอเรสต
(Siam Forest Company, Ltd.) หรือบริษัทแองโกลไทย จํากัด ในปจจุบัน บริษัทอิสตเอเชียติค (East Asiatic
Co.) ของเดนมารก ใน พ.ศ. 2437 บริษัทหลุยสดิเลียวโนเวนส (Louis T.Leonowens Ltd.) ซึ่งแยกมาจาก

บริษัท บริดิชบอรเนียวใน พ.ศ. 2439 ตอมามีบริษัทของคนไทย คือ บริษัทล่ําซํา และบริษัทกิมเซงหลี ไดรับ
สัมปทานทําไมสักจากปาตางๆ จากเจาเมืองเพิ่มขึ้น การทําไมสักจึงไดขยายออกไปถึงจังหวัดอื่นๆ ที่มีไมสักอยู
การไดสัมปทานทําไมสักเพิ่มมากขึ้น ทําใหเกิดการแกงแยงการทําไมในแตละแปลงสัมปทานมีการ
ขัดผลประโยชนระหวางบริษัทตอบริษัทและบริษัทตอเจาเมืองตางๆ จึงเกิดเรื่องรองทุกขและฟองรองไปยัง
รัฐบาลอยูบอยๆ ใน พ.ศ. 2438-2439 รัฐบาลจึงไดจางผูเชี่ยวชาญปาไมชาวอังกฤษ ซึ่งมาสํารวจและ

วางโครงการการจัดการปาไมในประเทศพมาใหแกรัฐบาลอังกฤษ ชื่อ มร.เอช สะเลด (H.Slade) มาสํารวจ
การทําไมและปญหาตางๆ ในการใหสัมปทานทําไมแกบริษัทตางๆ ในภาคเหนือของประเทศ
ในเวลาตอมา มร.เอช สะเลด รายงานกราบทูลพระเจานองยาเธอ กรมหมื่นดํารงราชานุภาพ

เสนาบดีกระทรวงมหาดไทยซึ่งกรมปาไม (มปป: 1-7) ไดจัดพิมพเผยแพรไว ดังที่นํามาแสดงในกรอบที่ 1
สมเด็จกรมพระยาดํารงราชานุภาพ เสนาบดี กระทรวงมหาดไทย ไดทรงเห็นดวยและสนับสนุนขอเสนอแนะ
ของ มร.สเลด และไดทรงนํารายงานดังกลาวขึ้นกราบบังคมทูล พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกลาเจาอยูหัว
(รัชกาลที่ 5) เพื่อทรงพิจารณา เมื่อวันที่ 6 กันยายน 2439 (รัตนโกสินทรศก 115) พระองคไดมีพระ

ราชหัตถเลขาตอบกระทรวงมหาดไทย เมื่อวันที่ 18 กันยายน 2439 ที่ไดอัญเชิญมา แสดงไวในกรอบที่ 2
รัฐบาลจึงไดสถาปนากรมปาไมขึ้น มีสํานักงานอยูที่จังหวัดเชียงใหม โดยยึดถือ วันที่ 18 กันยายน
2539 เปนวันสถาปนา ในชั้นแรกกรมปาไมขึ้นกับกระทรวงมหาดไทย มร.เอช สะเลด เปนเจากรมหรือ
อธิบดีกรมปาไม คนแรกของประเทศไทย มีวัตถุประสงคที่จะคุมครองปาไม บํารุงสงเสริมความอุดมสมบูรณ

ของปาและจัดวางโครงการจัดการปาไมตามหลักวิชาการที่ถูกตองใน พ.ศ. 2440-2443 รัฐบาลได
ดําเนินการเจรจา และไดรับโอนกรรมสิทธิ์พื้นที่ปาและการอนุญาตใหสัมปทานทําไมจากเจาเมืองตางๆ ให
มาเปนสมบัติของแผนดิน เพื่อที่รัฐบาลจะไดดําเนินกิจการปาไมสักเอง รัฐบาลไดยินยอมจายเงินสวนแบงคา
ตอไมกึ่งหนึ่งของที่เก็บไดทุกปใหแกเจานายฝายเหนือที่เคยไดรับอยู จากนั้นรัฐบาลไดประกาศใช

พระราชบัญญัติและกฎหมายปาไมตางๆ เกี่ยวกับระเบียบการทําไม การปองกันรักษาปาไม การตั้งคาภาษี
เปนตนไดมีการปรับปรุงแกไขสัญญาอนุญาตทําปาไมสักกับบริษัทตางๆ ใหรัดกุมเพื่อใหไดประโยชนสูงสุด
และถูกตองตามหลักวิชาการมากยิ่งขึ้น ทั้งใหทําสัญญาอนุญาตทําไมสัญญาละ 6-12 ป ตอมาไดขยายเวลา
สัญญาออกเปนสัญญาละ 15 ป ตามหลักการจัดการปาสัก โดยวางโครงการตัดฟน 30 ป เริ่มตนใน พ.ศ.

2451 ตอมาใน พ.ศ. 2453 ไดยายที่ทําการกรมปาไมจากจังหวัดเชียงใหมมาอยูที่กรุงเทพฯ และไดยาย
สังกัดจากกระทรวงมหาดไทยไปขึ้นกับกระทรวงเกษตราธิการ หรือ กระทรวงเกษตรและสหกรณ เมื่อ พ.ศ. 2464