Page 101 -
P. 101
โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
91
ปกติแล้วส่วนประกอบเนื้อดินและอินทรียวัตถุในดินจะมีความสม ่าเสมอในดินชั้นนี้
ส าหรับในประเทศไทยนิยมใช้ไถจานเพื่อการไถเตรียมดินครั้งแรก
– ดินชั้นบน (Topsoil)
ดินชั้นบน เป็นชั้นดินที่ไม่เคยถูกไถ หรือชั้นดินที่ถูกไถปกติประจ าทุกปีและความ
ลึกการไถถูกเปลี่ยนแปลง หรือบางทีก็เรียกว่า Plough layer
– ดินล่าง (Subsoil)
เป็นชั้นดินที่อยู่ถัดจากดินชั้น plough layer (top soil) ลงมา
– Seedbed
Seedbed บางครั้งก็เรียกว่า surface layer ปกติดินชั้นนี้จะหลวมตัว เป็นดินชั้น
ผิวดิน ส าหรับ seedbed เป็นชั้นดินที่เตรียมไว้เพื่อการหยอดเมล็ด ปกติแล้วเป็นการไถ
พรวนดินครั้งที่สอง โดยท าที่ความลึกที่เหมาะสมเพื่อการหยอดเมล็ด ส่วนความลึกนั้น
ขึ้นกับชนิดของพืชที่ปลูก ปกติแล้วความลึก 3 – 6 cm
4.6 กลศาสตร์การอัดตัวของดิน (Mechanics of soil compaction)
ในทางวิศวกรรมเกษตรโดยทั่วไปดินที่ถูกบดอัดปริมาตรจะลดลงและมีการเปลี่ยน
รูปร่างของดิน (soil deformation) โดยมีสาเหตุส าคัญมาจากการเคลื่อนที่ของต้นก าลังและ
เครื่องจักรกลเกษตรในแปลง ซึ่งอาจไม่เหมาะสมกับชนิดของดิน โครงสร้างดิน และปริมาณ
น ้าในดิน ในระยะแรกปริมาตรดินจะลดลงเนื่องจากการสูญเสียอากาศระหว่างช่องว่าง
ภายในดิน หรืออาจพิจารณาว่าระหว่างการกดของน ้าหนักบนดินน ้าในดินจะไม่เข้าไป
แทนที่ช่องว่างขนาดใหญ่ แต่อาจจะเกิดการเปลี่ยนแปลงศักย์ของน ้า อนุภาคของแข็งไม่
เปลี่ยนแปลงปริมาตร แต่จะจัดเรียงตัวใหม่ โดยทั่วไปในทางกลศาสตร์ หมายถึง ความรู้
เกี่ยวกับแรงและการเคลื่อนที่ของต าแหน่งวัสดุ กลศาสตร์ดินในทางการเกษตร คือ
กลศาสตร์โครงสร้างของดิน มีความสัมพันธ์กับกิจกรรมที่กระท าบนดิน เช่นการไถดินและ
การสัญจรภายในแปลงเกษตรกรรม
