Page 21 -
P. 21
โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ เฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี
สหกรณ์ออมทรัพย์
สหกรณ์กับรัฐวิสาหกิจ
รัฐวิสาหกิจเป็นกิจการที่รัฐเป็นเจ้าของและเข้ามาดำาเนินการเพื่อให้บริการ
แก่ประชาชนโดยไม่ได้มุ่งในเรื่องของกำาไรเป็นหลัก ดังนั้นลักษณะของจุดมุ่งหมาย
จึงคล้ายกับสหกรณ์ แต่จุดที่แตกต่างกันก็คือกิจการเหล่านี้ตั้งขึ้นโดยภาครัฐ มิได้ คุณประโยชน์ส�ำคัญ
จัดตั้งขึ้นมาโดยกลุ่มผู้ใช้ประโยชน์ แต่สหกรณ์จัดตั้งโดยกลุ่มผู้ใช้ประโยชน์
ด้ำนเศรษฐกิจ : อ�ำนำจต่อรอง
สหกรณ์กับองค์กรกุศล
เมื่อพิจารณาถึงวัตถุประสงค์เบื้องต้นแล้ว อาจทำาให้เกิดความรู้สึกว่า
สหกรณ์และองค์กรกุศล เป็นองค์กรประเภทเดียวกัน เนื่องจากทั้ง 2 องค์กรมุ่งที่ เกริ่นกันก่อน
จะให้ความช่วยเหลือแก่ประชาชนที่มีความเดือดร้อน อย่างไรก็ตามสหกรณ์กับ มีการซักถามกันอยู่เสมอว่าคุณประโยชน์ทางเศรษฐกิจที่สำาคัญของสหกรณ์
องค์กรกุศลมีลักษณะแตกต่างกันอย่างเด่นชัดตรงที่องค์กรกุศลต่าง ๆ จัดตั้งขึ้น คืออะไรกันแน่ ทำาไมจึงมีการพูดกันว่าถ้ารวมตัวกันเป็นสหกรณ์แล้วจะทำาให้ฐานะ
โดยกลุ่มคนที่ไม่มีความเดือดร้อนเพื่อช่วยเหลือคนเดือดร้อน แต่สหกรณ์ตั้งขึ้นโดย ทางเศรษฐกิจดีขึ้น คำาตอบที่ได้รับจากนักวิชาการและผู้ปฏิบัติการด้านสหกรณ์
ผู้มีความเดือดร้อน ภายใต้แนวคิดของการช่วยเหลือตัวเองและช่วยเหลือซึ่งกัน แต่ละคนอาจเหมือนหรือต่างกัน อย่างไรก็ตาม สำาหรับตัวผม เมื่อเจอคำาถามนี้ก็
และกัน จะตอบโดยไม่ลังเลว่าคุณประโยชน์ทางเศรษฐกิจที่สำาคัญของสหกรณ์คือ “อำานาจ
การต่อรองที่เพิ่มขึ้นจากการรวมตัวกัน” นั่นเอง
ส่งท้ายก่อนจาก
ที่กล่าวมาคงทำาให้เห็นภาพของสหกรณ์ได้ชัดเจนว่ามีความเหมือนหรือ อำานาจต่อรอง
ต่างจากองค์กรประเภทอื่นๆ อย่างไร ในส่วนต่อไปจะได้ชี้ให้เห็นถึงคุณประโยชน์ โดยธรรมชาติ คนทุกคนมีอำานาจต่อรองอยู่ในตัวอยู่แล้ว แต่ระดับที่มีอยู่
ที่สำาคัญของสหกรณ์เชิญติดตามต่อไปครับ ของแต่ละคนนั้นจะแตกต่างกันออกไปตามขนาดของกิจกรรมที่มีหรือที่ดำาเนินการ
อยู่ ตัวอย่างเช่นเกษตรกรไทย ส่วนใหญ่เป็นเกษตรกรรายย่อย มีขนาดการผลิต
เล็กๆ ต้องการใช้ปัจจัยการผลิตและเงินลงทุนไม่มาก ผลผลิตที่ผลิตได้มีจำานวน
น้อย ดังนั้นแต่ละรายจึงได้รับความสนใจจากเอกชนหรือภาครัฐที่เกี่ยวข้องน้อย
หรือกล่าวได้ว่ามีอำานาจต่อรองตำ่า ต้องเผชิญกับปัญหาปัจจัยการผลิตมีราคาสูง
(รวมถึงอัตราดอกเบี้ยเงินกู้ด้วย) ทั้งนี้เนื่องจากแต่ละรายซื้อปัจจัยการผลิตจำานวน
ไม่มาก และอาจซื้อด้วยวิธีเงินเชื่อ หรือกู้ยืมเงินจากแหล่งเงินนอกระบบมาใช้ ซึ่ง
10 11
