Page 46 -

ิ
์
ิ
ิ
ื
ิ
โครงการพัฒนาหนังสออเล็กทรอนกสด้านการเกษตร เฉลมพระเกียรตพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
21
21

้
ื

้
ู
ุ
้
ิ
้
พืชแทบทกชนดสามารถถกเขาทาลายโดยเชือราสาเหตุโรคพช เชือราสามารถเขา
ิ
็
ทาลายพืชได้หนึ่งหรือหลายชนิดขึ้นอยู่กับชนิดของเชื้อราสาเหตุโรคพืช บางชนดเปน

ิ
obligate parasites หรือด ารงชีพแบบ biotrophs ซ่งสามารถเจรญและเขาทาลายพืช
้
ึ

หลายๆ ครั้งในช่วงระหว่างที่พชมีชีวิตอยู่ บางชนิดใช้ชีวิตแบบ nonobligate parasites
ื
ื
ซึ่งเข้าท าลายต้นพชอาศยในบางช่วงของวัฏจกรชีวิตและสามารถเจรญครบวัฎจกรไดใน
ั
้
ั
ั
ิ
ื
ื
อินทรีย์วัตถุหรือเศษซากพชหรือโดยสามารถเจริญได้ทั้งในพชที่มีชีวิตและไม่มีชีวิต (Singh,
2017; Marchand et al., 2020) เชื้อราที่มีการเจริญแบบ nonobligate parasites จะ
สามารถด ารงชีวิตแบบ facultative saprophytes หรือ facultative parasites ขึ้นกับ
แต่เดิมมชีวิตเป็นแบบ parasites หรือ saprophytes เชื้อราบางชนิดสามารถเจรญแบบ
ี
ิ
เซลล์เดี่ยว (unicellular) หลายเซลล์ (multicellular) มีการสร้างเส้นใยเป็นกลุ่มลักษณะ
เป็นโคโลนีหรือแบบดอกเห็ด (Spanu et al., 2024)

2.1 ลักษณะทางสณฐานวทยาของเชอราสาเหตโรคพช (Morphological
ื
้
ื
ิ
ั
ุ
Charecteristics of Plant Pathogenic Fungi)
้
ี
่
้
ั
ลกษณะทางสณฐานวิทยาของเชือราสวนใหญจะสร้างเสนใยเป็นเสนสายเรยกว่า
ั
่
้
mycelium ซึ่งเส้นใยเหล่านี้สามารถแตกแขนงได้ทุกทิศทาง แต่ละแขนงของเส้นใยที่แตก
ออกมาเรียกว่า hyphae มีเส้นผ่าศูนย์กลางขนาด 2-10 ไมครอน แต่บางชนิดมีเส้นใยขนาด
่
ใหญ่หนาถึง 100 ไมครอน ความยาวอาจยาวเพียง 2-3 ไมโครเมตร แตบางชนิดอาจยาว
หลายเมตร (Agrios, 2005; Frost, 2019) บางชนิดเส้นใยประกอบด้วยหนึ่งหรือสอง
นิวเคลียสต่อเซลล์ บางชนิดมีหลายนิวเคลียสและมีผนังกั้นเรียกว่า septate บางชนิดไม่มี
ผนังกั้นเรียกว่า nonseptate (ภาพที่ 2.2) ราชั้นต่ าบางชนิดจะไม่สร้างเส้นใยที่แท้จริงแต่
สร้าง rhizomycelium (Islam et al., 2017; Spanu et al., 2024)

A B
ภาพที่ 2.2 ลักษณะของเส้นใยเชื้อรา A. ลักษณะของเส้นใยเชื้อราที่มีผนังกั้นและ
B. เส้นใยที่ไม่มีผนังกั้นมีหลายนิวเคลียสในเส้นใย
ที่มา: Islam et al., 2017