Page 23 -
P. 23
ิ
ื
โครงการหนังสออเล็กทรอนกสด้านการเกษตร เฉลมพระเกียรตพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
ิ
ิ
ิ
์
การคัดกระบือสาวทดแทน
1. จ านวนที่ต้องพิจารณาคัดเลือกไว้
โดยปกติจะให้คัดกระบือสาวเพอทดแทนแม่กระบือ 20-25% ของเป้าหมายแม่พนธุ์ เนื่องจากแม่
ั
ื่
ิ
กระบือสาวเมื่อให้ลูกตัวแรกอาจพบข้อบกพร่องที่จ าเป็นต้องพจารณาคัดออกอก การคัดกระบือสาวไว้มากจะ
ี
ไม่ส่งผลกระทบทางลบต่อการจัดการมากนัก เพราะในเป้าหมายการเลี้ยงกระบือเนื้อที่ตั้งไว้ กระบือสาวจะจัด
อยู่ในประเภทของกระบือขนาดอนๆ ซึ่งตั้งเป้าหมายไว้ 60% รวมเพศ จากเป้าหมายแม่พนธุ์ เพราะฉะนั้นจะ
ั
ื่
เป็นเพศเมียขนาดอนๆ ที่รวมกระบือรุ่นเพศเมีย กระบือสาว และกระบือสาวที่เข้าผสมครั้งแรกถึง 30% ดังนั้น
ื่
จึงควรคัดกระบือสาวเข้าผสมพนธุ์ให้มากกว่าจ านวนแม่กระบือที่คัดออก 2 เท่า เพราะหลังจากการผสมในปี
ั
แรกอาจต้องคัดแม่กระบือสาวที่ให้ลูกตัวแรกออกอกมาก
ี
2. การคัดเลือกกระบือสาว โดยพิจารณาจากลักษณะรูปร่าง
ิ
การคัดกระบือสาวที่มีลักษณะขาและเท้าไม่ดีออก โดยปล่อยให้กระบือเดินอย่างอสระแล้วตรวจดู
เท้าและกีบว่ามีขนาดเท่ากันหรือไม่ แล้วพจารณาโครงสร้างของ ขา เท้า กีบ โครงสร้างที่ผิดปกติมีผลต่อการ
ิ
่
่
ั
ั
เคลื่อนไหว และเมื่อเข้าฝูงผสมพนธุ์จะเกิดปัญหาจากการที่ต้องรับน้ าหนักพอพนธุ์ เมื่อถูกพอพนธุ์ขึ้นทับ
ั
นอกจากนั้นควรดู หน้าตา ปาก และเต้านมด้วย กระบือที่ตื่น ตกใจง่ายหรือไม่เชื่องควรคัดออกเพราะจะสร้าง
ปัญหาในการเลี้ยงดู และสามารถถ่ายทอดไปยังลูกได้
กระบือสาวที่อวนเกินไปจะมีปัญหาการคลอดยากเนื่องจากลูกกระบือจะมีขนาดใหญ่มาก
้
หากผอมเกินไปจะมีปัญหาเนื่องจากความไม่สมบูรณ์ของมดลูกและไม่มีแรงเมื่อคลอด ควรคัดตัวที่มีลักษณะ
เพศเมียเอาไว้ก่อน ลักษณะดังกล่าวได้แก่ มีหน้ายาว คอเรียวบาง โครงสร้างช่วงไหล่บางและหนังบาง ดูได้จาก
ช่วงล าคอที่ราบเรียบ และมีลักษณะโครงสร้างร่างกายคล้ายโคนมมากกว่าเพราะจะเป็นกระบือที่มีโอกาสผสม
ติดสูงและผลิตน้ านมได้มาก และควรคัดกระบือที่มีลักษณะคล้ายกระบือตัวผู้ออกจากฝูง
ลักษณะประจ าพันธุ์ กระบือปลักไทย (สีด า)
ส่วนของร่างกาย รายละเอียด
1. อัตลักษณ์ที่โดดเด่น
1.1 บริเวณใบหน้า มีจุดสีขาวบนใบหน้ารวมไม่น้อยกว่า 5 จุด ได้แก ่
ก. บริเวณเหนือหัวตา ด้านซ้ายและด้านขวา ขนาดและต าแหน่ง
เหมือนกันทั้งสองข้าง ไม่น้อยกว่า 2 จุด
ข. บริเวณแก้ม หรือกราม ด้านซ้ายและด้านขวา สองข้างจะอยู่ใน
ต าแหน่งตรงกัน ไม่น้อยกว่า 2 จุด
ค. บริเวณใต้คาง มีเม็ดไฝขนาดใหญ่และมีขนสีขาวยาว 1 จุด
1.2 ปาก มีขนสีขาวที่ริมฝีปากบน ด้านซ้ายและขวา 2 จุด ริมฝีปากล่าง 1 จุด
ู
1.3 ใบหู มีขนสีขาวอยู่ด้านในของหูทั้ง 2 ข้าง ผิวหนังด้านในเป็นสีชมพ
1.4 คอและอก มีขนสีขาวเป็นรูปตัววี (V chevron) จ านวน 1 แถบขึ้นไป ได้แก ่
เหนือหน้าอก 1 แถบขึ้นไป หรือบริเวณคอจรดคาง 1 แถบ
1.5 ซอกขาหน้าและหลัง มีขนสีขาวบริเวณซอกขาหน้าทั้ง 2 ข้าง และขาหลังทั้ง 2 ข้าง
ื
16 | คู่มอการผลิตกระบือพันธุ์ส าหรับผู้ประกอบการ
