Page 44 -

โครงการรวบรวมและจัดทําเอกสารวารสารอิเล็กทรอนิกส์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์
เกษตร @ไลฟ์

โด ย : ผู้ช�วย ศ าส ตราจารย ์ ด ร.ชัย ส ิทธิ� ทองจู
ภาควิชาปฐพ่วิทย า คณะเก ษตร ก ำาแพงแส น
มหาวิทย าล ัย เก ษตรศ าส ตร์
agrcht@ku.ac.th

การใช ้ประโย ช น์จากวัส ด ุเห ล่อใช ้
ทางการ เกษ ตร และอ ุตสาหกร ร มร เกษ ตร และอ ุตสาหกร ร ม
ทางกา

เพ ่�อประโยชน ์ทางการเกษตร

1. แหล่งที�มา และป ริมาณของวัส ดุเหลือใช ้ที�มีอย ู่ในป ระเทศไทย ล่งที�มา และป ริมาณของวัส ดุเหลือใช ้ที�มีอย ู่ในป ระเทศไทย
1. แห
วัส ด ุเหล ่อใช้ในประเทศ ไทย ส ามารถแบ�งตามแหล �งท่�มาได ้ 2
ประเภทด ้วย ก ัน ค่อ วัส ด ุเหล ่อใช้ทางก ารเก ษตร (agricultural wastes)

ซ ึ�งประก อบด ้วย เศ ษซ าก พ่ชจาก ไร�นา แล ะส ิ�งขับถ�าย จาก ส ัตว์ต�างๆ แล ะ
วัส ด ุเหล ่อใช้จาก โรงงานอุตส าหก รรม (industrial wastes) ตัวอย �าง เช�น
ก าก ตะก อนอ้อย (f lter cake) ก าก ชานอ้อย (bagasse) จาก โรงงานนำ�าตาล

ก าก ตะก อนเย ่�อก ระด าษ เปล ่อก ไม้ แล ะข่�เถ้าล อย จาก โรงงานเย ่�อก ระด าษ แก ลบดิบ
ก าก ตะก อนนำ�าเส ่ย จาก โรงงานส ุรา หร่อแม้แต�ฮิวมัส จาก โรงงานผงชูรส

เป็นต้น จาก ก ารส ำารวจของส ำานัก งานเศ รษฐก ิจก ารเก ษตร (2560) พบ
ว�าประเทศ ไทย ม่ปริมาณเศ ษพ่ชเหล ่อจาก ก ารปล ูก ข้าว ข้าวโพด เล ่�ย งส ัตว์
อ้อย มันส ำาปะหล ัง แล ะปาล ์มนำ�ามัน ซ ึ�งปริมาณรวมก ันแล ้วม่มาก ก ว�า 100

ล ้านตัน/ปี โด ย ปริมาณเศ ษพ่ชเหล �าน่� ม่ส �วนน้อย เท�านั�นท่�จะถูก นำาก ล ับ
ไปใช้ประโย ชน์ในก ารทำาปุ�ย หมัก เล ่�ย งส ัตว์ หร่อนำาไปใช้ในอุตส าหก รรม

ต�างๆ โด ย มาก ย ังคงถูก ปล �อย ทิ�งไว้หร่อถูก เผาทิ�งในไร�นา นอก จาก น่� ม่
ปริมาณส ิ�งขับถ�าย จาก ก ระบ่อ โค ส ุก ร แล ะส ัตว์ปีก เป็นจำานวนมาก ก ว�า 60
ล ้านตัน/ปี ประก อบก ับก ารขย าย ตัวทางภาคอุตส าหก รรมท่�เก ่�ย วข้องก ับ

อุตส าหก รรมแปรรูปผล ผล ิตทางก ารก ารเก ษตร (เช�น โรงงานเย ่�อก ระด าษ
โรงงานนำ�าตาล โรงงานผงชูรส โรงงานผล ิตเอทานอล ) ม่ปริมาณเพิ�มมาก ขึ�น

จึงส �งผล ให้ปริมาณวัส ด ุเหล ่อใช้จาก โรงงานอุตส าหก รรมด ังก ล �าวม่ปริมาณ
มาก ก ว�า 14.62 ล ้านตัน/ปี เป ลือก ไม้จาก โรงงานเย ื�อก ระดาษ

ก ารผส มวัส ดุป ลูก จาก วัส ดุเหลือใช ้ช นิดต่างๆ

44 : ก ันย าย น-ธันวาคม 2563