Page 6 -
P. 6
โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์เฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี
บทที่ 1
ก่อนการเป็นศาสตร์จิตวิทยา
แนวความคิดทางจิตวิทยารูปแบบต่าง ๆ ค่อย ๆ พัฒนาขึ้นจากปรัชญา จนกระทั่งศตวรรษที่ 19
จึงเริ่มมีการศึกษาจิตวิทยาโดยใช้วิธีการทางวิทยาศาสตร์ และจิตวิทยากลายเป็นศาสตร์อีกสาขาหนึ่ง
การที่จะเข้าใจถึงความเป็นมาของวิชาจิตวิทยาจ าเป็ นต้องเข้าใจถึงแนวคิดที่เกิดขึ้นในยุโรป
ตะวันตกเนื่องจากจิตวิทยาเป็นส่วนหนึ่งของอารยธรรมทางตะวันตกซึ่งมีรากฐานมาจากสมัยกรีก ถือได้ว่า
จิตวิทยาสมัยปัจจุบันซึ่งเป็นวิทยาศาสตร์ เป็นผลพวงโดยตรงของความเจริญในทางความคิดของ
ชาวตะวันตก
แนวความคิดทางจิตวิทยาเริ่มต้นในยุคกรีกโดยการศึกษาจิตวิญญาณ (Soul = Psyche) หรือ
จิตใจ (Mind) ก่อนสมัยกรีกความเชื่อเรื่องของความสัมพันธ์ของมนุษย์กับสิ่งแวดล้อมจะถูกอธิบายในรูป
ของความเชื่อเรื่องวิญญาณ (Spirit) ที่อยู่ในร่างกาย ท าให้เรามีชีวิตอยู่และมีจิตส านึก เมื่อหลับวิญญาณ
จะออกจากร่างชั่วคราวและกลับเข้ามาใหม่ก่อนตื่นนอน เมื่อคนตาย วิญญาณจึงจะออกจากร่างไปอย่าง
ถาวร กิจกรรมทั้งหมดของมนุษย์ เช่น การรู้สึก การรับรู้ ความคิด อารมณ์ เชื่อว่าถูกควบคุมโดยภูตผี
ค าอธิบายเกี่ยวกับธรรมชาติต่าง ๆ เช่น พืช สัตว์ ฟ้ าผ่า แม่น ้า ยังคลุมเครือ ไม่มีการแบ่งแยกประเภท
สิ่งมีชีวิตและสิ่งไม่มีชีวิตอย่างชัดเจน การแยกระหว่างมนุษย์กับสิ่งแวดล้อมนั้นก็ไม่ชัดเจน
แนวความคิดทางจิตวิทยาในยุคกรีก
ในยุคกรีกได้เกิดความพยายามที่จะเปลี่ยนการอธิบายสาเหตุของการเกิดปรากฏการณ์ต่าง ๆ
จากพระเจ้ามาเป็นธรรมชาติหรือสิ่งแวดล้อม โดยอาจสรุปได้เป็น 5 กลุ่มใหญ่ เรียงตามล าดับเวลาดังนี้
[1.] กลุ่มความเชื่อด้านธรรมชาตินิยม (Naturalistic orientation)
นักคิดในแนวกลุ่มความเชื่อด้านธรรมชาตินิยม เชื่อว่าสิ่งแวดล้อมก่อก าเนิดชีวิต และเชื่อว่าชีวิต
กับสิ่งแวดล้อมทางกายภาพ ไม่สามารถแยกออกจากกันได้ กฎทางกายภาพจึงเป็นสากลส าหรับสิ่งมีชีวิต
ทุกประเภท โดยในระยะแรกผู้น าแนวคิดนี้จะอยู่ในเมืองมิเลทัส (Miletus) ซึ่งเป็นหนึ่งในสหพันธรัฐกรีก
โบราณ และเป็นที่รู้จักกันในนามของ นักปราชญ์ไอโอเนียน (Ionian Physicists) ได้แก่
