Page 16 -
P. 16
โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
4.3 โครงการโรงสีข้าวสวนจิตรลดา
วันที่ 6 พฤษภาคม พ.ศ. 2514 เริ่มกิจการโรงสีข้าวตัวอย่างในโครงการส่วนพระองค์สวนจิตรลดา
โดยก�าเนิดการในแบบสหกรณ์ และท�าการสีข้าวเปลือกเอง แทนที่จะต้องซื้อข้าวสารมาบริโภค
ก่อนที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวฯ จะทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ พระราชทานพระราชด�าริให้
น�าไปสู่การปฏิบัติในหมู่เกษตรกร จะทรงทดลองปฏิบัติเป็นการทดสอบจนแน่พระราชหฤทัยก่อน ดังเช่น
เรื่องโรงสีข้าว ซึ่งปรากฏว่า เมื่อวันที่ 6 มีนาคม พ.ศ. 2514 พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวฯ ได้มี
พระราชด�าริให้บุคลากรและหน่วยงานที่เกี่ยวข้องพิจารณาศึกษาหาข้อมูลเกี่ยวกับโรงสีข้าวและค่าใช้จ่าย
ในการสีข้าว จากนั้นจึงให้จัดตั้งโรงสีข้าวตัวอย่างขึ้นในบริเวณสวนจิตรลดา โดยให้ด�าเนินการในรูปแบบ
สหกรณ์ นอกจากนี้ ยังทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ท�าการศึกษาพัฒนาและปรับปรุงเครื่องสีข้าว
ขนาดเล็ก พระราชทานให้เกษตรกรรวมกลุ่มกันใช้ประโยชน์ในชนบทอีกหลายพื้นที่
วันที่ 4 ธันวาคม พ.ศ. 2540 พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวฯ ได้พระราชทานพระราชด�ารัสถึง
โรงสีข้าวว่า “เมื่อตั้งโรงสี ปลูกข้าวเองบ้างและไปซื้อข้าวจากเกษตรกรบ้าง น�ามาสีและขายในราคาที่
เหมาะสมเป็นในรูปสหกรณ์ ที่ท�าที่สวนจิตรลดานี้ไม่ได้ใช้ข้าวที่ปลูกในสวนจิตรลดา เพราะว่าข้าวที่ปลูกใน
สวนจิตรลดาเอาไปท�าพิธีแรกนาขวัญ ข้าวที่โรงสีนี้เป็นข้าวที่ไปซื้อจากเกษตรกรโดยตรง โดยให้ราคาที่
12 พระมิ่งขวัญแห่งข้าวไทย ดิน ธาตุอาหารและปุ๋ยข้าว