Page 54 -
P. 54
โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ เฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี
จิตนั้นมีความสัมพันธ์กันอยู่ตลอดเวลา สิ่งใดเกิดขึ้นแก่ร่างกาย ก็ย่อม
จะส่งผลไปถึงจิตด้วย สิ่งใดที่เกิดขึ้นในจิต ก็ส่งผลมาถึงร่างกายของเรา
ด้วย เพราะร่างกายกับจิตนั้น ว่ากันโดยความจริงแล้ว เป็นสิ่งที่เนื่อง
ถึงกัน อาศัยความเป็นอยู่ร่วมกันตลอดเวลา
เพราะฉะนั้น เมื่อมีอะไรเกิดขึ้น ก็มีความเป็นทุกข์ทั้งกายและ
ใจ ยกตัวอย่างให้เห็นง่ายๆ เช่นว่าเรามีความวิตกกังวลด้วยปัญหาอะไร
ก็ตาม เราจะรู้สึกว่าร่างกายผิดปกติ เช่นว่าการเปลี่ยนแปลงทางหัวใจ
คือหัวใจต้องทำางานหนัก ต้องสูบฉีดโลหิตไปเลี้ยงร่างกายมากขึ้น มี
ความผิดปกติทางกาย เช่น มือสั่น ตัวสั่น บางทีก็มีการผิดปกติในระบบ
การย่อยอาหาร ท้องไส้ไม่เป็นปกติ บางทีก็กระทบกระเทือนไปถึงระบบ
ขับถ่าย เช่นเป็นคนท้องผูก ถ่ายไม่เป็นปกติ สิ่งเหล่านี้เกิดมาจากเนื่อง
ด้วยปัญหาทางจิต คือความวิตกกังวลในเรื่องอะไรต่างๆ อันเป็นเหตุให้
เกิดความทุกข์ ความเดือดร้อน
เพราะฉะนั้น คนเราถ้ามีปัญหา คือความทุกข์ความเดือดร้อน
กระทบกระเทือนจิตใจบ่อยๆ ก็ล่อแหลมที่จะเป็นโรคทางประสาท ระบบ
ประสาทไม่ค่อยดี สิ่งเหล่านี้เกิดขึ้นจากปัญหา คือความวิตกกังวล อัน
เป็นความทุกข์ความเดือดร้อนในชีวิตประจำาวัน ซึ่งเราทั่วๆ ไปไม่มีความ
ปรารถนาที่จะให้เกิดสิ่งนั้นขึ้นในวิถีชีวิตของเรา แต่ว่ามันก็หลีกเลี่ยงยาก
ปาฐกถาธรรม ๕3