Page 212 -
P. 212
โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
รายงานฉบับสมบูรณ์ กันยายน
โครงการเตรียมรับมือและป้องกันผลกระทบจากการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ
๒๕๕๗
ที่อาจมีต่อระบบนิเวศและสิ่งแวดล้อม โดยจัดท ามาตรฐานคุณภาพสิ่งแวดล้อมธรรมชาติประเภทภูเขา
ขั้นตอนที่ 4: การวิเคราะห์ข้อมูล
1) รวบรวมบัญชีรายชื่อและค านวณระดับความชุกชุม (abundance) ของนกแต่ละ
ชนิดที่พบ เพื่อบอกถึงชนิดนกที่พบได้บ่อยในพื้นที่ ในการศึกษาครั้งนี้ใช้วิธีการหาค่าความถี่การปรากฎ จากสูตร
ค่าความถี่การปรากฎ = จ านวนตัวที่พบแต่ละชนิด / ระยะทางส ารวจทั้งหมด (กิโลเมตร)
จากนั้นแบ่งระดับความชุกชุมของนกในพื้นที่ โดยแบ่งเป็น 3 ระดับ ดังนี้
ความถี่ของการปรากฎมากกว่า 1 ตัว/ระยะทาง 1 กิโลเมตร ระดับความชุกชุมพบบ่อย
ความถี่ของการปรากฎ 1 – 0.3 ตัว/ระยะทาง 1 กิโลเมตร ระดับความชุกชุมพบปานกลาง
ความถี่ของการปรากฎน้อยกว่า 0.3 ตัว/ระยะทาง 1 กิโลเมตร ระดับความชุกชุมพบน้อย
2) ค านวณค่าดัชนีความหลากหลาย (Diversity Index) เป็นค่าดัชนีที่มีวัตถุประสงค์
เพื่อให้ทราบว่าความหลากหลายในพื้นที่หนึ่งๆ หรือในระบบนิเวศหนึ่งๆ มีมากน้อยเพียงใด เมื่อเปรียบเทียบกับ
แหล่งอื่นๆ โดยรวมค่าความหลากชนิดและค่าความสม่ าเสมอ มาเปรียบเทียบค่าความหลากหลาย โดยใช้สมการของ
Shannon – Wiener (Shannon and Wiener, 1964) ดังนี้
s
H’ = - ∑ (Pi ln Pi)
i=1
H’ = ค่าดัชนีความหลากหลายของพื้นที่
Pi = สัดส่วนของจ านวนชนิดพันธุ์ต่อผลรวมของจ านวนทั้งหมดทุกชนิดพันธุ์ในสังคม (N)
S = จ านวนชนิดพันธุ์ทั้งหมดในพื้นที่ศึกษา
3) ตรวจสอบสถานภาพด้านการอนุรักษ์ของสัตว์ทุกชนิดที่ส ารวจพบ โดยสถานภาพ
ภาพในประเทศใช้ตามส านักงานนโยบายและแผนพัฒนาทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม (สผ.) และสถานภาพ
สัตว์ป่าในระดับนานาชาติใช้ตามบัญชีสถานภาพตามการจัดของสหภาพนานาชาติ เพื่อการอนุรักษ์ธรรมชาติ
และทรัพยากรธรรมชาติ (International Union for Conservation of Nature: IUCN) โดยมีการแบ่งการจัด
สถานภาพการอนุรักษ์ไว้ ดังนี้
EX = Extinct (สูญพันธุ์ ไม่พบในระยะเวลา 50 ปี ทีผ่านมา)
EW = Extinct in Wild (สูญพันธุ์ไปจากธรรมชาติ)
CR = Critically Endangered (ใกล้สูญพันธุ์อย่างยิ่ง)
EN = Endangered (ใกล้สูญพันธุ์)
VU = Vulnerable (มีแนวโน้มใกล้สูญพันธุ์)
LR/CD = Lower Risk /Conservation Dependent (เสี่ยงต่อการสูญพันธุ์
ขึ้นอยู่กับมาตรการในการอนุรักษ์)
7-39