Page 75 -

โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว

65

บทที่ 6

การใหคะแนนความสมบูรณรางกายโคนม

การใหคะแนนความสมบูรณของรางกายโค ( Body Condition Scoring ) เปนวิธีที่ใชบงชี้จํานวน

ไขมันที่สะสมอยูในตัวโค ซึ่งหมายถึงตัวชี้วัดพลังงานที่สัตวสํารองไวเพื่อนําไปใชประโยชนในโอกาส

ตอไป ซึ่งโดยธรรมชาติสําหรับวงจรชีวิตของโคนมในรอบปโคจะไดรับอาหารและสํารองอาหารตาง ๆ
กัน เชนโคกําลังรีดนมในระยะตนของการใหนม ( Early Lactation ) โคจะกินอาหารหรือไดรับพลังงาน

จากอาหารนอยกวาการนําไปใชในขบวนการสรางน้ํานม , การเจริญเติบโต รวมทั้งการพัฒนาระบบ

สืบพันธุ และบางชวงเชนในระยะปลายของการใหนม ( Late Lactation ) และ ระยะแหงนม โคจะ

ไดรับพลังงานจากอาหารมากกวาการนําไปใชประโยชน ดังนั้นโคจึงนําพลังงานสวนเกินไปสะสมเปน
ไขมันในรางกาย เพื่อที่จะสํารองไวใชในระยะที่โคไดรับพลังงานไมพอเพียง ( Negative Energy

Balance ) ซึ่งสาเหตุที่ไดรับไมพอเพียงอาจเกิดขึ้นเนื่องจาก

• อาหารที่โคไดรับมีคุณภาพต่ํา โคไดรับโภชนะอาหารไมพอเพียงกับความตองการในการ
ดํารงชีพ และ ใหผลผลิต

• สภาพของสิ่งแวดลอมในชวง หรือ ปนั้นๆ ไมเหมาะสมเชนรอน หรือ เย็นกวาปกติ

• โคอยูในระยะที่ปวย ทําใหเบื่ออาหาร กินอาหารลดลง

ดังนั้นในแตละปจึงมีความจําเปนในการใหคะแนนรางกายโค เพื่อใชในการประเมินการจัดการให

อาหารโคที่ผานมา นอกจากนั้นยังเปนเครื่องมือในการจัดการฝูงโคสําหรับใหอาหารใหถูกตองตอไป
การจัดสัดสวนการใหอาหารโคแตละระยะสําหรับเปนการปองกันปญหาตาง ๆ ที่อาจจะเกิดขึ้นกับโคอันมี

สาเหตุเบื้องตนจากการที่แมโคไดรับพลังงานไมสมดุลย วิธีการใหคะแนนรางกายโคสามารถทําไดโดย

อาศัยการพิจารณาจากไขมันที่สะสมตามสวนตางๆ โดยเฉพาะสวนหลัง ( Loin ) และ สวนทาย ( Rump )
ของโค ตามที่เห็น หรือ อาจใชวิธีคลําดูก็ได พรอมกับจดบันทึกเปนรายตัวทุก ๆ ระยะเพื่อใชในเปน

ขอมูลในการจัดการดานตาง ๆ ตอไป สําหรับระบบการใหคะแนนโคนมแบงออกเปนคะแนน 1 ถึง 5

และมีรายละเอียดเปนเลขทศนิยมระหวางตัวเลขเต็มคือ 0.25 , 0.5 และ 0.75 โดยคะแนน 1 คือ ผอม
มาก ( Severe undercondition ) และ คะแนน 5 คือ อวนเกินไป ( Severe overcondition ) ดังนี้

คะแนนรายกาย 1.00 1.25 1.50 1.75 คือผอม บางทีก็เรียกรวมวาคะแนนต่ํากวา 2 ( minus 2 )
คะแนนรางกาย 2.00 2.25 2.50 2.75 คือคอนขางผอม บางทีก็เรียกวารวมวาคะแนนต่ํากวา 3

( minus 3 )
คะแนนรางกาย 3.00 3.25 3.50 3.75 คือเหมาะสม บางที่ก็เรียกคะแนนมากกวา 3 ( 3 plus )
คะแนนรางกาย 4.00 4.25 4.50 4.75 5.00 คือคอนขางอวน หรือ อวนเกินไป