Page 53 -
P. 53
โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
19
(Two stage least square: 2SLS) McKenzie & Sasin (2007) กล่ำวว่ำตัวแปรที่สำมำรถน ำมำใช้เป็นตัวแปร
ทดแทนของตัวแปรกำรย้ำยถิ่นต้องเป็นตัวแปรที่เกี่ยวข้องกับบรบิทของพื้นที่นั้นๆ ยกตัวอย่ำงเช่น ระยะทำง
ที่ย้ำยถิ่น เหตุกำรณ์ที่คำดไม่ถึงด้ำนเศรษฐกิจ สังคมหรือวัฒนธรรมของพื้นที่ เครือข่ำยทำงสังคม เป็นต้น
ดังนั้นงำนวิจัยจึงได้ท ำกำรสังเกตุและสร้ำงตัวแปรเฉพำะของพื้นที่เพื่อเป็นตัวแปรทดแทนสองตัวแปร คือ
ตัวแปรอัตรำส่วนคนย้ำยถิ่นในแต่ละกลุ่มสังคม และตัวแปรเวลำที่เข้ำมำอำศัยในหมู่บ้ำนเทียบกับสิทธิ์ใน
ที่ดิน อย่ำงไรก็ตำมหลังจำกน ำแบบจ ำลองไปทดสอบปัญหำ Endogeneity พบว่ำแม้ตัวแปรทดแทนจะ
สำมำรถใช้ได้ดีในกำรท ำแทนตัวแปรย้ำยถิ่น แต่ปัญหำ Endogeneityไม่มีนัยยะส ำคัญทำงสถิติ ดังภำคผนวก
ข3 งำนวิจัยจึงพัฒนำแบบจ ำลองเป็นแยกออกเป็น 2 แบบจ ำลอง ดังนี้
แบบจ าลองที่ 1 ปัจจัยที่มีผลต่อตัดสินใจของครัวเรือนในกำรส่งสมำชิกย้ำยถิ่นฐำน
แบบจ ำลองนี้มีแนวคิดพื้นฐำน คือ กำรย้ำยถิ่นของสมำชิกครัวเรือนเป็นนับเป็นกลยุทธ์ของครัวเรือน
ในกำรเพิ่มรำยได้ เมื่อสมำชิกไปท ำงำนในต่ำงพื้นที่ก็จะและส่งเงินกลับมำให้กลับครัวเรือน ในที่นี้งำนวิจัย
เลือกใช้แบบจ ำลองสองทำงเลือกแบบโปรบิต (Probit model) แบบจ ำลองมีตัวแปรตำมเป็นตัวแปรหุ่น คือ
กำรตัดสินใจให้สมำชิกของครัวเรือนย้ำยถิ่น
จำกกำรทบทวนเอกสำรที่ศึกษำเกี่ยวกับกำรย้ำยถิ่นในประเทศไทย (Gödecke and Waibel (2011),
Amare et.al (2012), สุวพร (2558) และ Litchfield (2018)) พบว่ำ ปัจจัยที่มีผลต่อกำรตัดสินใจส่งสมำชิกย้ำย
ถิ่นฐำนของครัวเรือน ประกอบด้วย กลุ่มหลักๆดังนี้ กลุ่มทรัพยำกรแรงงำนของครัวเรือน หรือคุณลักษณะ
ของครัวเรือน เช่น เพศ อำยุ กำรศึกษำ กลุ่มทรัพยำกรที่ดิน เช่น จ ำนวนที่ดินที่ถือครอง จ ำนวนกำรใช้ที่ดิน
เพื่อเพำะปลูก และปัจจัยอื่นๆที่ส่งผลกระทบต่อกำรตัดสินใจของครัวเรือน เช่น เหตุกำรณ์ที่เกิดขึ้นอย่ำง
กระทันหัน สภำพเครือข่ำยทำงสังคม เป็นต้น ดังนั้นจึงได้แบบจ ำลองที่ 1 ดังสมกำร
Pr( = 1| ) = ( )
Y = กำรตัดสินใจให้สมำชิกของครัวเรือนย้ำยถิ่น
X = กลุ่มทรัพยำกรแรงงำนของครัวเรือน หรือคุณลักษณะของครัวเรือน, กลุ่มทรัพยำกรที่ดิน,
เหตุกำรณ์ที่เกิดขึ้นอย่ำงกระทันหัน และสภำพเครือข่ำยทำงสังคม
= ค่ำควำมคลำดเคลื่อน
i = ครัวเรือน
t = ป ี
