Page 114 -
P. 114
โครงการรวบรวมและจัดทําเอกสารวารสารอิเล็กทรอนิกส์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์
วารสารมนุษยศาสตร์ ปีที่ 21 ฉบับที่ 1 (มกราคม-มิถุนายน 2557) 103
ประเภทหมอ วิธีการรักษา
หมอสมุนไพร หมอพื้นบ้านที่ใช้สมุนไพรในการรักษาเป็นหลัก มีวิธีการรักษา
่
คือ ต้มยาให้ผู้ปวยดื่ม ในการต้มยาแต่ละครั้ง หมอจะปลุกเสก
่
เครื่องยาด้วยคาถาประจุขาดก่อนน าไปต้มให้ผู้ปวย
หมอเหยียบ หมอพื้นบ้านที่รักษาแผลสุนัขกัด มีวิธีการรักษา คือ หมอจะวาด
่
หมา สัญลักษณ์แทน “เสือ” ลงบนฝาเท้าของหมอด้วยถ่านหรือปูนแดง
่
พร้อมกับท่องคาถาก ากับ เรียกว่า “เขียนเสือ” เสร็จแล้ววางฝา
เท้านั้นเหยียบบนปากแผลที่ถูกสุนัขกัดเบาๆ ชาวบ้านจึงเรียก
กันว่า หมอเหยียบหมา
หมอกวาดยา หมอพื้นบ้านที่รักษาอาการไอหรือคออักเสบด้วยการใช้นิ้วล้วงเข้า
ไปกวาดยาสมุนไพรในล าคอ หมอจะท่องคาถาประจุขาดหรือคาถา
ที่ระลึกถึงพระรัตนตรัยขณะเตรียมยา จากนั้นใช้นิ้วจุ่มยาสมุนไพร
่
ที่ผสมแล้วไว้บริเวณปลายนิ้วและกวาดเข้าไปในล าคอผู้ปวย
ห ม อ เ ริ ม - หมอพื้นบ้านที่รักษาโรคเริมและงูสวัด มีวิธีการรักษาโดยใช้การ
่
งูสวัด พ่นน ้ามนต์หรือเหล้าขาว หรือเสกเปาบริเวณที่มีอาการ หมอจะ
ท่องคาถาขณะเตรียมน ้ามนต์ จากนั้นหมอจะดื่มน ้ามนต์และอม
่
ไว้ขณะกล่าวคาถาอีกคาถาหนึ่ง ก่อนเปาพ่นลงบนแผล
หมอดับพิษไฟ หมอพื้นบ้านที่รักษาอาการปวดแสบปวดร้อนจากไฟไหม้ น ้าร้อน
ลวก หรือเป็นแผลพุพอง วิธีการรักษาพบทั้งการพ่นข้าวสาร
เคี้ยวละเอียด น ้า หรือเหล้าขาว ลงบนบริเวณที่มีอาการ หมอจะ
ท่องคาถาขณะอมข้าวสาร น ้า หรือเหล้าขาวไว้ จากนั้นจึงพ่นลง
บนแผล
หมอสูญฝี หมอพื้นบ้านที่รักษาฝีชนิดต่างๆ มีวิธีการรักษา คือ หมอว่า
คาถาสูญฝีขณะผสมยาสมุนไพรหรือปูนแดง จากนั้นพอกยา
ดังกล่าวลงบนหัวฝีเพื่อให้ฝีสุกเร็วและแห้งเร็ว ทั้งยังพบว่าหมอ
บางคนมีขั้นตอน “ฆ่าฝี” คือ ท าท่าวางมีดลงอาคมเหนือหัวฝีที่
พอกยาแล้วพร้อมท่องคาถา
