Page 176 -
P. 176
โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
8.2 ทะเบียนโค
ดั้งเดิมเกษตรกรผู้เลี้ยงโคเนื้อส่วนใหญ่ต้องจดจ�าลักษณะภายนอก หรือต�าหนิรูปพรรณของ
โคแต่ละตัวให้ได้เพื่อจ�าแนกว่าเป็นโคตัวใด ผสมพันธุ์ หรือคลอดลูกเมื่อไร ซึ่งเป็นเรื่องที่จะจดจ�าได้ยากมาก
เมื่อมีโคจ�านวนมากๆ ดังนั้นวิธีที่สามารถปฏิบัติในการที่จะทราบรายละเอียดต่างๆของตัวโคได้ คือ “การจด”
ไม่ใช้วิธี “การจ�า”
ทะเบียนโค หมายถึง บันทึกข้อมูลรายละเอียดของโคแต่ละตัว การจัดท�าทะเบียนโคจะมีประโยชน์
ต่อการบริหาร จัดการฟาร์มโคเนื้อ เพราะจะท�าให้ทราบจ�านวนโคเนื้อที่มีอยู่ทั้งหมดในฟาร์ม และจะเป็น
การบันทึกข้อมูลรายละเอียดของโคแต่ละตัวตั้งแต่ แรกเกิด หย่านม ผสมพันธุ์ ตั้งท้อง คลอดลูก จนกระทั่งจ�าหน่าย
ออกจากฟาร์ม เพราะทะเบียนโคจะมีบันทึก ข้อมูล สถิติ ต่างๆ เช่น น�้าหนักแรกเกิด น�้าหนักหย่านม น�้าหนัก
เมื่อผสมพันธุ์ อายุเมื่อให้ลูกตัวแรก การให้ลูกดก ถี่ หรือให้ลูกห่าง ซึ่งจะมีประโยชน์ในการช่วยตัดสินใจ คัดเลือก
โคว่าโคตัวไหนควรเก็บไว้เป็น พ่อ–แม่พันธุ์ โคตัวไหนควรน�าไปขุนแล้วมีการเจริญเติบโตที่ดี หรือโคตัวไหน
ควรคัดจ�าหน่ายออกจากฟาร์มไป
การเริ่มต้นจัดท�าทะเบียนโค โดยเริ่มท�าเครื่องหมายประจ�าตัว (Identity of animal) ซึ่งหมายถึง
การท�าต�าหนิ ร่องรอย หรือติดอุปกรณ์ใดๆลงบนตัวสัตว์ เพื่อเป็นการยืนยันตัวตนของสัตว์ ท�าให้สามารถแยก
หรือระบุสัตว์แต่ละตัวออกจากกันได้
8.2.1 เครื่องหมำยประจ�ำตัวสัตว์ โดยมีวิธีกำรให้เลือกพิจำรณำด�ำเนินกำรดังนี้
1) การสักเบอร์ที่ใบหู
2) การติดเบอร์พลาสติกที่ใบหู
3) การตีเบอร์โดยใช้ความร้อน
4) การตีเบอร์โดยใช้ความเย็น
หมายเหตุ : รายละเอียดดูจากบทที่ 5 ในหัวข้อที่ 5.4 การจัดการที่จ�าเป็นในฟาร์มโคเนื้อ
ก�าหนดให้ตีเบอร์โดยใช้ความร้อน หรือเบอร์เย็นลงบนตัวโค ตามรายละเอียด เครื่องหมาย
ประจ�าตัวสัตว์ ดังนี้
● เหล็กส�าหรับตีเบอร์ร้อน ประกอบด้วยรหัสฟาร์ม และตัวเลขตั้งแต่ 0 – 9 โดยมีความสูงของเหล็ก
ประมาณ 3 นิ้ว หนาประมาณ 1.5 – 2 หุน
● รหัสฟาร์ม อาจสูง 3 – 4 นิ้ว ตีบนสะโพกด้านซ้ายของโค แถวบนสุด
● เลขล�าดับที่เกิด ตีบนสะโพกด้านซ้ายของโค แถวกลาง
● ปีพ.ศ.ที่เกิด ตีบนสะโพกด้านซ้ายของโค แถวล่าง
8.2.2 ตัวอย่ำงกำรด�ำเนินกำรท�ำทะเบียนโคในฟำร์ม
ก. กรณีเกษตรกรรำยเดี่ยว
เช่น นายฟ้าลั่น มีโค 6 ตัว เป็นพ่อพันธุ์ 1 ตัว แม่พันธุ์ 5 ตัว ก็ให้หมายเลขประจ�าตัว พร้อมตั้งชื่อ
หรือสัญลักษณ์ฟาร์มตัวเอง เพื่อเริ่มท�าทะเบียนดังนี้
174 คู่มือปฏิบัติ การผลิตโคเนื้อเชิงการค้า ส�าหรับเกษตรกร
Commercial Beef Cattle Production Handbook Farmer Edition
