Page 76 -
P. 76
โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ เฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี
ยุทธศาสตร์การพัฒนาประเทศตามแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ 71
ชุมชนและสังคมภายนอก มีกระบวนการจัดการองค์ความรู้อย่างเป็นขั้นเป็นตอน มีเครือข่ายการ
เรียนรู้ ทั้งภายในและภายนอกชุมชน โดย
1.1 การส่งเสริมการรวมตัวของคนในชุมชนทํากิจกรรมเพื่อประโยชน์ของชุมชน ใน
รูปแบบที่หลากหลายที่เป็นทางการและไม่เป็นทางการ ทั้งในเชิงพื้นที่หรือประเด็นความสนใจ และ
เสริมหนุนชุมชนที่มีการรวมตัวเป็นกลุ่มต่างๆ อยู่แล้วให้มีขีดความสามารถในการพัฒนามากขึ้น โดย
การเปิดพื้นที่สาธารณะในการจัดกิจกรรมอย่างต่อเนื่อง เผยแพร่ข้อมูลข่าวสารที่เป็นประโยชน์ผ่านสื่อ
บุคคล สื่อการศึกษา สื่อท้องถิ่นและสื่อระดับชาติ รวมถึงการปรับปรุงกลไกทางกฎหมาย ระเบียบ
ข้อบังคับและมาตรการการเงินการคลังเพื่อเอื้ออํานวยให้ภาคส่วนต่างๆ เข้ามาร่วมสนับสนุนการสร้าง
ชุมชนเข้มแข็ง
1.2 การจัดการองค์ความรู้และระบบการเรียนรู้ของชุมชนอย่างครบวงจร โดย
1.2.1 พัฒนาฐานข้อมูลชุมชนให้เป็นระบบและปรับให้ทันสมัยอยู่เสมอ ทั้งข้อมูล
ครัวเรือน ข้อมูลศักยภาพชุมชนในประเด็นต่างๆ อาทิ สถานะของกลุ่มต่างๆ กิจกรรมของชุมชน ทุน
ทางเศรษฐกิจ ทุนทางทรัพยากรธรรมชาติ ทุนภูมิปัญญาท้องถิ่นและปราชญ์หรือผู้นําตามธรรมชาติใน
ชุมชน การสืบค้นประวัติศาสตร์ท้องถิ่นและวัฒนธรรมชุมชน เป็นต้น โดยจัดทําเป็นแผนที่ทุนของ
ชุมชนที่คนในชุมชนสามารถเข้าถึงได้สะดวกและนําไปใช้เป็นฐานในการจัดการทรัพยากรของชุมชน
และกําหนดทางเลือกการพัฒนาที่สอดคล้องกับวิถีชีวิต
1.2.2 จัดให้มีกระบวนการเรียนรู้ร่วมกันในชุมชนอย่างต่อเนื่องสม่ําเสมอ ร่วมคิดร่วม
ทํา ร่วมกําหนดแนวทางและกิจกรรมการพัฒนาของชุมชนที่ยึดหลักการพึ่งพาตนเองด้วยศักยภาพ
ทรัพยากร ภูมิปัญญา วิถีชีวิต วัฒนธรรมและสิ่งแวดล้อมในท้องถิ่น โดยนําข้อมูลชุมชนมาวิเคราะห์
หาปัญหาและสาเหตุ ค้นหาทางออก นําไปทดลองปฏิบัติจริง มีเครือข่ายการศึกษาดูงานแลกเปลี่ยน
เรียนรู้ มีการต่อยอดปรับใช้ประโยชน์ โดยใช้แหล่งทุนในชุมชน อาทิ ธนาคารประชาชน สหกรณ์
เครดิตยูเนี่ยน และกองทุนต่างๆ ของหมู่บ้าน/ชุมชน เป็นต้น พัฒนาความต้องการของชุมชนให้เป็น
แผนชุมชนไปเชื่อมโยงกับแผนพัฒนาท้องถิ่น แผนยุทธศาสตร์จังหวัด และแผนอื่นๆ ตามความ
เหมาะสม
1.2.3 ส่งเสริมให้กลุ่มปราชญ์ กลุ่มแกนนําและผู้รู้ ถ่ายทอดความรู้และภูมิปัญญา
ท้องถิ่นผ่านการเรียนรู้และการจัดการความรู้ในชุมชน โดยเชื่อมโยงความหลากหลายทางชีวภาพและ
ความหลากหลายทางวัฒนธรรมกับวิถีชีวิตความเป็นอยู่จริง ควบคู่กับการค้นหาผู้นําตามธรรมชาติรุ่น
ใหม่ที่เข้มแข็ง มีคุณธรรมจริยธรรม มีความเพียร และมีจิตสํานึกต่อส่วนรวมให้เป็นพลังขับเคลื่อนและ
ขยายผลกิจกรรมการเรียนรู้ของชุมชนในวงกว้างและระยะยาว
1.2.4 สนับสนุนการจัดการองค์ความรู้และการทําวิจัยเพื่อสร้างองค์ความรู้ใหม่ที่
สอดคล้องกับความหลากหลายของทุนในชุมชน ควบคู่กับการฟื้นฟูความรู้พื้นบ้าน โดยสนับสนุน
บทบาทนักวิจัยท้องถิ่นร่วมกับนักวิจัยของสถาบันการศึกษาในการวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วม ที่
ผสมผสานภูมิปัญญาท้องถิ่นและเทคโนโลยีอย่างเหมาะสม เช่น การทําเกษตรผสมผสาน และการทํา
การกําหนดยุทธศาสตร์ (Strategy Formulation)
