Page 71 -
P. 71
โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์เฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี
การจัดสวนไม้น้ํา
การจัดสวนไม้น้ํา
AQUASCAPING
อาจารย์ปณิธาน แก้วดวงเทียน
ความรู้ในการจัดการสวนไม้น้ําในประเทศไทยถือว่าเป็นเรื่องใหม่ ในขณะที่ประเทศแถบยุโรป ประสบ
ความสําเร็จในการปลูกเลี้ยงต้นไม้น้ํามากกว่า 10 ปีแล้ว ต้นไม้น้ําที่ซื้อขายกันในท้องตลาดมีมากกว่า 100 ชนิด
แต่ละชนิดสามารถปลูกเลี้ยงขยายพันธุ์ในประเทศไทยได้เกือบทั้งหมด
เทคโนโลยีในปัจจุบันก้าวหน้าไปมาก มีการนําเสนอเอาเทคนิคและอุปกรณ์ใหม่ๆ มาใช้ ทั้งในการ
เพาะขยายพันธุ์และการปลูกเลี้ยง ทําให้ต้นไม้น้ํามีการพัฒนาทางด้านความสวยงามสามารถปลูกเลี้ยงได้นาน
มากขึ้น และมีการค้นพบชนิดใหม่เพิ่มขึ้นเรื่อยๆ ในประเทศไทยถือว่าเป็นแหล่งเพาะปลูกที่สําคัญแห่งหนึ่งของ
โลก เพราะมีความได้เปรียบด้านภูมิประเทศและภูมิอากาศ ดังนั้นธุรกิจการเพาะขยายพันธุ์และปลูกเลี้ยงต้นไม้
น้ําจึงขยายตัวอย่างรวดเร็ว มีการส่งออกไปขายยังตลาดต่างประเทศ แต่ก็ยังนับว่าน้อยมากเมื่อเทียบกับ
ประเทศเพื่อนบ้านเช่น สิงคโปร์ และมาเลเซีย
การจัดสวนไม้น้ําในปัจจุบัน นิยมจัดในตู้กระจกขนาดต่างๆ โดยการปลูกเลี้ยงต้นไม้น้ําหลากหลาย
ชนิดซึ่งมีความแตกต่างกันทั้งขนาด รูปร่าง ใบ และสีที่สวยงาม มีการใช้วัสดุตกแต่งต่างๆ เช่น ก้อนหิน และตอ
ไม้ ทําให้ดูเป็นธรรมชาติมากขึ้น และนําปลาขนาดเล็กสีสดใสมาเลี้ยงรวมกับต้นไม้น้ํา ทําให้เกิดระบบนิเวศ
ขนาดเล็กที่สมบูรณ์ขึ้นในตู้ไม้น้ํา
1. ต้นไม้น้ํา
ต้นไม้น้ําหรือพืชน้ํา มาจากคําภาษาอังกฤษว่า aquatic plants, water plants, aquarium plants
สามารถ แบ่งแยกออกเป็น 4 กลุ่ม ตามแหล่งที่อยู่อาศัยคือ
1. พืชใต้น้ํา (Submerged plants) คือพืชที่เจริญเติบโตอยู่ใต้ระดับน้ํา (ราก ลําต้น และใบ) เมื่อ
เจริญเติบโตเต็มที่แล้วจะส่งดอกขึ้นมาบนผิวน้ํา ได้แก่ ต้นสันตะวาชนิดต่างๆ เป็นต้น
2. พืชโผล่เหนือน้ํา (Emerged plants) คือ พืชที่มีรากและลําต้นเจริญอยู่ใต้ระดับน้ําแล้วส่งใบและ
ดอกขึ้นมาเจริญเหนือระดับน้ํา เช่น บัวชนิดต่างๆ เป็นต้น
3. พืชลอยน้ํา (Floating plants) คือ พืชที่มีลําต้น ใบ และดอกเจริญลอยอยู่บริเวณผิวน้ํา ส่วนรากจะ
อยู่ในน้ํา เช่น จอก และผักตบชวา เป็นต้น
4. พืชชายน้ํา (Marginal plants) คือ พืชที่อยู่บริเวณริมน้ํา หรือบริเวณที่มีน้ําท่วมขังตื้นๆ พืชจํา
พวกนี้สามารถเจริญเติบโตได้ดีทั้งบนบกและใต้น้ํา เช่น ผักเป็ด อเมซอน เป็นต้น
68