Page 142 -

ื
ิ
โครงการหนังสออเล็กทรอนกสด้านการเกษตร เฉลมพระเกียรตพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
ิ
ิ
์
ิ

บทที่ 5
่
ภาพที 5.1 การสรางแอซีทิล-โคเอ สำหรับการสังเคราะหกรดไขมันใน Saccharomyces cerevisiae
และ Yarrowia lipolytica โดยแอซีทิล-โคเอซินเทส (Acs1) และ เอทีพี: ซิเทรตไลเอส (Acl1/Acl2)

ที่มา: ดัดแปลงจาก Fakas (2017)

การสังเคราะหลิพิดของจุลินทรียเกิดขึ้นไดดีเมื่อมีการจำกัดปริมาณไนโตรเจนในอาหาร

เลี้ยงเชื้อ ซึ่งเมื่อไนโตรเจนมีปริมาณจำกัด จะไปสงเสริมการสรางแอซีทิล-โคเอ (Donzella et al.

2019) เซลลจะมีกิจกรรมของเอนไซมอดีโนซีนโมโนฟอสเฟตดีอะมิเนสเพิ่มขึ้นเปน 5 เทาของการ

เลี้ยงเซลลในภาวะที่ไมจำกัดปริมาณไนโตรเจน การเพิ่มกิจกรรมของอดีโนซีนโมโนฟอสเฟต-

ดีอะมิเนส จะลดการสะสมของอดีโนซีนโมโนฟอสเฟตภายในเซลลและในไมโทคอนเดรีย การลดลง

ของอดีโนซีนโมโนฟอสเฟตในไมโทคอนเดรียจะไประงับหรือหยุดกิจกรรมของไอโซซิเทรตดีไฮโดร-

จีเนส เนื่องจากกิจกรรมของเอนไซมนี้ขึ้นอยูกับปริมาณของอดีโนซีนโมโนฟอสเฟต ผลที่ได คือ

ไอโซซิเทรต (isocitrate) จะไมถูกเปลี่ยนแตจะสะสมภายในไมโทคอนเดรียในรูปของซิเทรต จากนั้น

ซิเทรตถูกสงไปสูยังไซโทพลาซึม (cytoplasm) ถูกสลายดวยเอนไซมเอทีพี: ซิเทรตไลเอส ไดเปน

แอซีทิล-โคเอ และออกซาโลแอซีเทต (oxaloacetate) ซึ่งแอซีทิล-โคเอจะถูกนำไปสังเคราะห

กรดไขมัน สวนออกซาโลแอซีเทตถูกเปลี่ยนไปเปนมาเลต (malate) โดยเอนไซมมาเลตดีไฮโดรจีเนส

(malate dehydrogenase) จากนั้นจะถูกสงเขาไปในไมโทคอนเดรีย เพื่อทำหนาที่ในการสงซิเทรตจาก

ไมโทคอนเดรียออกสูไซโทพลาซึม ดังภาพที่ 5.2

การประยุกตใชยีสตเพื่อการเกษตรและอุตสาหกรรมยุคใหม 133