Page 138 -

์
ิ
ิ
ิ
ื
โครงการหนังสออเล็กทรอนกสด้านการเกษตร เฉลมพระเกียรตพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
ิ

(Beopoulos et al. 2011) โดยยีสตสวนใหญจัดเปนจุลินทรียที่ไดรับการยอมรับโดยทั่วไปวาปลอดภัย

(generally recognized as safe, GRAS) (Papanikolaou and Aggelis 2011) การเพาะเลี้ยงและการ

ขยายขนาดการผลิตสามารถทำไดงายกวาสาหรายขนาดเล็กเนื่องจากไมตองการแสงในการเจริญ

จึงสามารถเพาะเลี้ยงไดในถังปฏิกรณชีวภาพทั่วไปและใหความหนาแนนของเซลลสูงขึ้นไดอยาง

รวดเร็ว (Li et al. 2008; Sawangkeaw and Ngamprasertsith 2013) ยีสตสามารถสะสมลิพิดภายใน

เซลลไดในเวลาอันสั้น โดยทั่วไปใชเวลาประมาณ 5-9 วัน ขึ้นกับสายพันธุของยีสต (Patel et al.

2017) ในระหวางการเพาะเลี้ยงสามารถควบคุมการปนเปอนจากแบคทีเรียไดโดยการปรับภาวะใน

การเพาะเลี้ยงใหมีพีเอชต่ำ (Sitepu et al. 2014) หรือบางกรณีสามารถดำเนินการภายใตภาวะที่

ไมปลอดเชื้อ (non-sterile conditions) จึงชวยลดคาใชจายในขั้นตอนของการทำใหปลอดเชื้อ

(Polburee and Limtong 2020; Santamauro et al. 2014) นอกจากนี้ เทคโนโลยีสำหรับ

การเพาะเลี้ยงยีสตไดมีการพัฒนาเพื่อใหผลิตมวลชีวภาพและลิพิดไดในปริมาณสูง (Ageitos et al.

2011) ยีสตสามารถเก็บเกี่ยวเซลลไดงายโดยการปนเหวี่ยงหรือการกรอง และการสกัดน้ำมันออก

จากเซลลยีสตสามารถทำไดงาย

บทที่ 5
ลิพิดจากยีสต

ความแปรผันของปริมาณลิพิดในเซลลและองคประกอบของกรดไขมันในลิพิดจากยีสต

ขึ้นอยูกับหลายปจจัย ไดแก สปชีสหรือสายพันธุของยีสต ระยะของการเจริญ (growth phase)

ซับสเตรตที่ใชและองคประกอบของอาหารเพาะเชื้อ เชน แหลงคารบอน แหลงไนโตรเจน อัตราสวน

ของแหลงคารบอนตอแหลงไนโตรเจน (C/N molar ratio) รวมทั้งสภาพแวดลอมที่ใชในการเพาะเลี้ยง

เชน อุณหภูมิ พีเอชเริ่มตนของอาหาร ปริมาณกลาเชื้อ ระยะเวลาในการเพาะเลี้ยง การใหอากาศ

(Poontawee et al. 2018) โดยองคประกอบของกรดไขมันในลิพิดในยีสตบางชนิดแสดงดังตารางที่

5.2 จะเห็นไดวาชนิดของกรดไขมันหลักในลิพิดจากยีสตสวนใหญ คือ กรดพาลมิติก (palmitic acid,

C16:0) กรดสเตียริก (stearic acid, C18:0) กรดโอเลอิก (oleic acid, C18:1) และกรดลิโนเลอิก

(linoleic acid, C18:2) โดยพบกรดโอเลอิกปริมาณสูงที่สุด ตามดวย กรดพาลมิติก กรดลิโนเลอิก

และกรดสเตียริก ตามลำดับ ซึ่งองคประกอบของกรดไขมันในลิพิดจากยีสตสวนใหญมีลักษณะ

ใกลเคียงกับในน้ำมันพืชจึงเหมาะสมที่จะใชเปนวัตถุดิบทดแทนน้ำมันพืช

การประยุกตใชยีสตเพื่อการเกษตรและอุตสาหกรรมยุคใหม 129