Page 19 -

โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว

จีนเป็นผู้ผลิตข้าวรายใหญ่ที่สุดในโลก คิดเป็นร้อยละ 28 ของปริมาณข้าวที่ผลิตทั่วโลก ถึงแม้ว่าจีน

จะผลิตข้าวได้ปริมาณมาก แต่ก็ยังไม่เพียงพอต่อการบริโภคภายในประเทศ ทุกๆปียังคงมีการน าเข้าข้าวใน

ปริมาณมากและต่อเนื่อง ข้อมูลจากกรมศุลกากรจีนประมวลโดย World Trade Atlas ระบุว่าในปี พ.ศ.

2560 จีนน าเข้าข้าวทั้งสิ้น 3.9 ล้านตัน มีมูลค่า 1,828.312 ล้านเหรียญสหรัฐฯ เพิ่มขึ้นร้อยละ 12.96 โดย
น าเข้าจากเวียดนามมากที่สุดทั้งปริมาณและมูลค่า รองลงมาคือ ไทย กัมพูชา ปากีสถาน ลาวและพม่า

ตามล าดับ ทั้งนี้ในปี พ.ศ. 2560 พบว่ามูลค่าการน าเข้าจาก 6 ประเทศข้างต้น คิดเป็นร้อยละ 99.85 ของ

มูลค่าการน าเข้าข้าวทั้งหมดของจีน (ส านักงานส่งเสริมการค้าในต่างประเทศ, 2561) จีนถือเป็นประเทศผู้
น าเข้าที่ส าคัญอันดับต้นๆ ของไทยเรื่อยมา ในปี พ.ศ. 2560 ประเทศไทยส่งออกข้าวไปยังจีน ปริมาณรวมทั้ง

สิ้น 1.11 ล้านตัน คิดเป็นมูลค่า 571.66 ล้านเหรียญสหรัฐฯ มีมูลค่าสูงขึ้นเมื่อเทียบกับปี 2559 และ 2558 ที่
มีมูลค่า 479.21 ล้านเหรียญสหรัฐและ 480.09 ล้านเหรียญสหรัฐฯ ตามล าดับ ตารางที่ 1 ซึ่งโดยส่วนใหญ่

ประเทศจีนจะน าเข้าข้าวขาว 5-10 % และข้าวหอมมะลิจากประเทศไทย อย่างไรก็ตาม ปี พ.ศ. 2560 พบว่า

ส่วนแบ่งทางการตลาดของข้าวไทยในจีนมีสัดส่วนที่เพิ่มขึ้นจากปีก่อนหน้า โดยมีส่วนแบ่งตลาดร้อยละ 30

เพิ่มขึ้นจากปี 2559 ร้อยละ 28.58 ขณะที่ปี 2558 มีส่วนแบ่งตลาดร้อยละ 30.75 ของมูลค่าการน าเข้าข้าว

ของจีนทั้งหมด ซึ่งในปี พ.ศ. 2560 ที่ผ่านมานี้จีนน าเข้าข้าวจากเวียดนามมากที่สุด มีส่วนแบ่งตลาดร้อยละ

56 ของมูลค่าการน าเข้าข้าวของจีนทั้งหมดในประเทศจีน คู่แข่งทางการตลาดที่ส าคัญของข้าวไทยในตลาดจีน
ก็คือ ข้าวจากประเทศเวียดนาม ปากีสถาน และกัมพูชา ตามล าดับ

1.2 สถานการณ์ข้าวในตลาดโลก

1.2.1 ข้าวในประเทศจีน

จีนเป็นประเทศผู้น าเข้าอันดับหนึ่งในตลาดข้าวโลก รูปที่ 1 การน าเข้าข้าวเพิ่มขึ้นหลังจากเข้าร่วม

องค์การการค้าโลกในเดือนธันวาคม พ.ศ. 2544 ซึ่งประเทศที่ได้รับอนุญาตให้ส่งออกข้าวมายังจีนได้แก่ กัมพูชา

ไทย เวียดนาม อินเดีย ญี่ปุ่น ลาว พม่า ปากีสถาน อุรุกวัย ไต้หวันและสหรัฐอเมริกา ในปี พ.ศ. 2560 – 2561
จีนน าเข้าข้าวประมาณ 5 ล้านตัน ตั้งแต่เดือนกรกฎาคม 2561 ถึงเดือนกุมภาพันธ์ 2562 โดยน าเข้าข้าว

ประมาณ 1.7 ล้านเมตริกตันจากประเทศปากีสถานและประเทศในแถบเอเชียตะวันออกเฉียงใต้เป็นหลัก ได้แก่

ไทย กัมพูชา เวียดนามและพม่า (USDA, 2019) และในความเป็นจริงการน าเข้าข้าวในประเทศจีนจะถูก

ควบคุมโดยรัฐบาลกลาง ภายใต้ระบบโควต้าการน าเข้าที่ 5.22 ล้านตันต่อปี 50 เปอร์เซ็นของการน าเข้าคิด

เป็นสัดส่วนของข้าวเมล็ดสั้น สัดส่วนที่เหลือเป็นข้าวเมล็ดยาว จีนได้มีการเริ่มน าเข้าข้าวเมล็ดยาวในปี พ.ศ.
2545 โดยมีการน าเข้าทั้งหมด 216,214 ตัน และมีประเทศไทยเป็นผู้ส่งออกรายเดียวในตลาดที่ส่งออกข้าว

หอมมะลิมากที่สุด ตั้งแต่นั้นมาปริมาณการน าเข้าก็เพิ่มขึ้น หลังจากนั้นข้าวจากประเทศเวียดนามก็เริ่มเข้าสู่

ตลาด ในช่วงปี พ.ศ. 2549-2553 ไทยมีส่วนแบ่งการตลาดสูงสุดโดยเฉลี่ยกว่า 90% ของการน าเข้าข้าวเมล็ด

ยาวของจีนมาจากประเทศไทย อย่างไรก็ตามตลาดข้าวของไทยปรับตัวลดลงอย่างมากในช่วงปี พ.ศ. 2555 -

2