Page 21 -
P. 21
โครงการหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้านการเกษตร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
โครงการ การพัฒนาฐานข้อมูลห่วงโซ่อุปทานของหญ้าเนเปียร์ พืชพลังงาน-อาหารสัตว์ ในภาคตะวันออกเฉียงเหนือไทย
การขนส่งและหาปัจจัยการผลิต กิจกรรมการบริหารคลังสินค้าและกิจกรรมการเคลื่อนย้ายในแปลงนา
วิเคราะห์ส่วนเหลื่อมการตลาดของผู้ที่เกี่ยวข้องในห่วงโซ่อุปทาน และวิเคราะห์ต้นทุนการผลิตรวม
นอกเหนือจากนี้ อรวรรณ ศรีโสมพันธ์ และคณะ [25] ได้ทำการวิจัยภายใต้ โครงการโครงสร้างการผลิตและ
การตลาดข้าวหอมมะลิไทย โดยได้นำเสนอพลวัตการเปลี่ยนแปลงของตลาดและการส่งออกข้าวหอมมะลิของ
ไทยและตลาดโลก ร่วมกับการวิเคราะห์สถานภาพการผลิต โครงสร้างต้นทุนผลตอบแทน การผลิต
รายละเอียดขั้นตอนการผลิต การใช้แรงงาน ปัญหา อุปสรรค แนวทางการแก้ปัญหาของเกษตรกร ปัจจัยที่มี
ผลกระทบต่อการตัดสินใจในการเพาะปลูกหรือส่งผลกระทบต่อการจัดการคุณภาพข้าวหอมมะลิ รวมทั้ง
การจัดการด้านคุณภาพข้าวหอมมะลิ ซึ่งนำไปสู่ข้อเสนอแนะเชิงนโยบายที่สำคัญคือต้องมีการสร้างห่วงโซ่
อุปทาน เพื่อผูกโยงการผลิตสู่ห่วงโซ่คุณค่า
ทั้งยังพบการศึกษาโซ่อุปทานสินค้ายางพาราด้วยเช่นกัน สุภาภรณ์ พวงชมภู [26] ได้ทำการวิจัย
ภายใต้ โครงการกลไกตลาดยางพาราในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ เพื่อศึกษาถึงแหล่งผลิตที่สำคัญ ลักษณะ
การผลิต การตลาด และจัดทำฐานข้อมูลตลาดยางพาราของภาคตะวันออกเฉียงเหนือตอนบนและตอนล่าง
ทั้งนี้พบข้อเสนอแนะว่า หน่วยงานของรัฐควรจัดการอบรมและให้ความรู้เกี่ยวกับการปลูกยางพาราและ
การดูแล รวมถึงการใช้เทคโนโลยีต่างๆ มาช่วยเพิ่มปริมาณผลผลิต ควรมีนโยบายประกันราคายางพารา
ส่งเสริมการตลาด และให้ความรู้เพิ่มเติมเกี่ยวกับการจัดการและกระบวนการผลิต มีการส่งเสริมให้มีการปลูก
ยางพาราในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ นอกจากนี้ คลอเคลีย วจนะวิชากร และปานจิต ศรีสวัสดิ์ [27] ได้
ทำการศึกษาแนวทางการพัฒนาระบบห่วงโซ่อุปทานและโลจิสติกส์ยางพารา ในอำเภอบุณฑริก จังหวัด
อุบลราชธานี โดยใช้หลักการของตัวแบบอ้างอิงการดำเนินงานห่วงโซ่อุปทาน (SCOR Model) เพื่อแสดง
ความสัมพันธ์ระหว่างห่วงโซ่อุปทานของยางพารา ร่วมกับหลักการห่วงโซ่คุณค่า (Value Chain) [28] ได้ทำ
การจำลองระบบการจัดการโซ่อุปทานยางพาราในภาคตะวันออกเฉียงเหนือด้วยพลวัตของระบบ แสดงถึง
ความสัมพันธ์ขององค์ประกอบและตัวแปรที่มีผลต่อโซ่อุปทาน
อภิชาต โสภาแดง และคณะ [29] ได้มีการใช้การวิเคราะห์ความเสี่ยง ตัวแบบอ้างอิงการดำเนินงาน
และโซ่คุณค่าของโซ่อุปทานด้านต้นทุนเวลาและคุณภาพ ในศึกษาระบบจัดการโซ่อุปทานของลำไยสดใน
ประเทศไทย นอกเหนือจากนี้ ภายใต้โครงการ การจัดการการผลิตและการตลาดข้าวไร่อย่างยั่งยืน ในภาค
ตะวันออกเฉียงเหนือตอนบนนั้น [30] ได้มีการใช้แนวคิดด้านการศึกษาห่วงโซ่มูลค่า ส่วนเหลื่อมการตลาด และ
SWOT Analysis เพื่อนำเสนอนโยบายเชิงพื้นที่ด้านการผลิตและการตลาดข้าวไร่ กำจัด เล่ห์มงคล และคณะ
[31] ได้ทำการศึกษาการจัดการโลจิสติกส์และห่วงโซ่อุปทานของมะม่วงสดและสุกเพื่อการส่งออก โดยใช้
วิธีการคำนวณต้นทุนทางเศรษฐศาสตร์ แผนภูมิก้างปลา และ SWOT Analysis เป็นต้น เพื่อหาข้อสรุป
แนวทางการปฏิบัติที่ดี ปัญหาและอุปสรรคของการดำเนินงานในแต่ละกระบวนการ รวมทั้งข้อเสนอแนวทาง
การพัฒนาในระบบห่วงโซ่อุปทานที่เป็นไปได้ในทางปฏิบัติ
ในส่วนของหญ้าเนเปียร์นั้น พบเพียงการศึกษาตันทุนและผลตอบแทนการปลูกหญ้าเนเปียร์แคระที่ใช้
น้ำเสียจากโรงงานแป้งมันสำปะหลังในเขตอำเภอเมือง จังหวัดกาฬสินธุ์ โดยสนใจต้นทุนรวมเฉลี่ย รายได้เฉลี่ย
กำไรสุทธิเฉลี่ย ในทุกขนาดพื้นที่ปลูกนับรวมพื้นที่เพาะปลูกขนาดเล็ก (1-10 ไร่) พื้นที่เพาะปลูกขนาดกลาง
(11-20 ไร่) และพื้นที่เพาะปลูกขนาดใหญ่ (มากกว่า 20 ไร่) พร้อมทั้งศึกษาปัญหาด้านการผลิตและการดูแล
รักษา และปัญหาด้านการจัดจำหน่ายหญ้าเนเปียร์แคระของเกษตรกร อีกทั้งด้านการรวมกลุ่มจัดตั้งสหกรณ์
การปลูกหญ้าเนเปียร์แคระ เพื่อศึกษาการแปรรูป และสร้างมูลค่าของหญ้าในกรณีที่ทําหญ้าแห้งจําหน่ายและ
RDG6020008 5
